Dementia: ఈ ఆరు లక్షణాలు మధ్య వయసులో వచ్చే చిత్త వైకల్యానికి సూచనలు

జ్ఞాపకశక్తి కోల్పోవడం అనేది సాధారణంగా డిమెన్షియా (Dementia) మొదటి స్పష్టమైన సంకేతంగా చెబుతారు. అయితే గందరగోళం లేదా మతిమరుపు ప్రారంభమయ్యే చాలా సంవత్సరాల ముందు నుంచే మన మెదడులో స్వల్ప మార్పులు సంభవించే అవకాశం ఉంది. ఓ అధ్యయనం ప్రకారం.. మధ్య వయస్సులో వ్యక్తిత్వం, భావోద్వేగాలలో వచ్చే స్వల్ప మార్పులు జీవితంలో తరువాతి దశలో డిమెన్షియా వచ్చే ప్రమాదానికి తొలి సంకేతాలుగా ఉండవచ్చు. బ్రిటిష్ పరిశోధకులు రెండు దశాబ్దాలకు పైగా వేలాది మంది పెద్దలపై పరిశోధన చేసి.. సంపూర్ణ నిరాశ (Full Depression) కంటే కూడా.. కొన్ని నిర్దిష్టమైన డిప్రెషన్ లక్షణాల సమూహం తరువాతి కాలంలో డిమెన్షియా బారిన పడిన వ్యక్తులతో బలంగా ముడిపడి ఉన్నట్లు కనుగొన్నారు.  మరో అధ్యయనం ప్రకారం.. సాంప్రదాయ హెచ్చరిక సంకేతాలు కనిపించడానికి సంవత్సరాల ముందు వైద్యులు అధిక ప్రమాదం ఉన్న వ్యక్తులను గుర్తించగలరని సూచిస్తుంది. మధ్య వయస్సులో వ్యక్తిత్వంలో కనిపించే ఆరు మార్పులు..? ఇవి డిమెన్షియాకు సంకేతం ఎలా అయింది? అనే దానిపై కొన్ని విషయాలు ఈ ఆర్టికల్‌లో తెలుసుకుందాం.

కీలక ఫలితాలు:

అధ్యయనంలో 45 నుంచి 69 సంవత్సరాల వయస్సు గల 5,811 మంది పెద్దల ఆరోగ్య డేటా విశ్లేషించారు. వీరి సగటు వయస్సు నమోదు సమయంలో 55 సంవత్సరాలు. పాల్గొనేవారిని 30 సాధారణ డిప్రెషన్ లక్షణాల గురించి వివరంగా ప్రశ్నించారు. 23 సంవత్సరాల ఫాలో-అప్ కాలంలో 586 మంది డిమెన్షియాకు గురయ్యారు. అయితే ఆరు నిర్దిష్ట లక్షణాలలో ఐదు లేదా అంతకంటే ఎక్కువ లక్షణాలను నివేదించిన వ్యక్తులకు.. ఈ లక్షణాలు నివేదించని వారితో పోలిస్తే.. డిమెన్షియా వచ్చే ప్రమాదం 27 శాతం అధికంగా ఉంది. ఈ నమూనాలు తాత్కాలిక భావోద్వేగ బాధల కంటే కూడా ప్రారంభ న్యూరోడీజెనరేటివ్ (Neurodegenerative) మార్పులను సూచించవచ్చని పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. వృద్ధాప్యలో డిమెన్షియా ప్రమాదం సంపూర్ణ నిరాశ కంటే నిర్దిష్ట డిప్రెషన్ లక్షణాల సమూహానికి ముడిపడి ఉందని సూచిస్తున్నారు. ఈ లక్షణాల స్థాయి విధానం డిమెన్షియా అభివృద్ధి చెందడానికి దశాబ్దాల ముందు ఎవరు మరింత హాని కలిగించే స్థితిలో ఉన్నారో స్పష్టమైన చిత్రాన్ని ఇస్తుందని నిపుణులు అంటున్నారు.

మధ్య వయస్సులోని వ్యక్తిత్వ మార్పులు:

ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గడం:

మధ్య వయస్సులో తమ ఆత్మవిశ్వాసం తగ్గిందని (Lack of Confidence) నివేదించిన పాల్గొనేవారిలో డిమెన్షియా వచ్చే వ్యక్తిగత ప్రమాదం అత్యధికంగా ఉంది ఇది 51 శాతం ఎక్కువ. ఈ లక్షణం నిర్ణయం తీసుకోవడం.. ప్రేరణ, స్వీయ-అంచనాకు సంబంధించిన మెదడులోని భాగాలలో ప్రారంభ మార్పులను సూచిస్తుంది.

సమస్యలను ఎదుర్కోలేకపోవడం:

తాము తమ సమస్యలను ఎదుర్కోలేకపోతున్నాము  (Inability to Cope) అని చెప్పిన వ్యక్తులలో తరువాతి రెండు దశాబ్దాలలో డిమెన్షియా ప్రమాదం 49 శాతం అధికంగా ఉంది. ఈ లక్షణం తక్కువ మానసిక స్థితిస్థాపకత (Psychological Resilience) లేదా దీర్ఘకాలిక మెదడు ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన పేలవమైన పరిష్కార యంత్రాంగాలకు సంకేతం కావచ్చు.

ఇది కూడా చదవండి: మధుమేహ బాధితులకు విటమిన్-డి లోపం ఎంత ప్రమాదకరమో తెలుసా!!

ప్రేమ లేకపోవడం:

ఇతరుల పట్ల వెచ్చదనం, ప్రేమ అనుభూతి చెందడం లేదని నివేదించడం డిమెన్షియా వచ్చే ప్రమాదాన్ని 44 శాతం అధికం చేస్తుంది. సామాజిక వైదొలగింపు (Social Withdrawal), భావోద్వేగ మొద్దుబారడం (Emotional Blunting) అనేది కొన్ని రకాల డిమెన్షియాలో ముందుగానే గమనించబడతాయి.

ఒత్తిడికి గురవడం:

మధ్య వయస్సులో నిరంతర ఆందోళన లేదా ఒత్తిడికి గురవడం (Feeling Nervous/Stressed) గురించి నివేదించిన పాల్గొనేవారిలో డిమెన్షియా ప్రమాదం 34 శాతం అధికంగా ఉంది. దీర్ఘకాలిక ఆందోళన ఒత్తిడి నియంత్రణ వ్యవస్థలలో దీర్ఘకాలిక మార్పులను సూచిస్తుంది. ఇవి మెదడు వృద్ధాప్యం, వాపుతో దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంటాయి.

రోజువారీ పనులలో అసంతృప్తి:

తాము రోజువారీ పనులు చేసే విధానంతో అసంతృప్తిగా ఉన్నామని నివేదించిన వ్యక్తులలో.. 20 సంవత్సరాలకు పైగా ఫాలో-అప్‌లో డిమెన్షియా ప్రమాదం 33 శాతం అధికంగా ఉంది.

ఏకాగ్రత కష్టం:

మధ్య వయస్సులో ఏకాగ్రత కష్టం(Difficulty Concentrating)గా ఉన్న వ్యక్తులకు జీవితంలో తరువాతి దశలో డిమెన్షియా వచ్చే ప్రమాదం 29 శాతం అధికంగా ఉంది. ఏకాగ్రత సమస్యలు సాధారణం అయినప్పటికీ.. ఈ అధ్యయనం ప్రకారం.. అవి ఇతర నిర్దిష్ట లక్షణాలతో కలిసినప్పుడు దీర్ఘకాలిక ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉంటాయి.

సంకేతాలను సీరియస్‌గా తీసుకోవాలి:

ప్రతి మూడు సెకన్లకు ప్రపంచంలో ఎవరో ఒకరు డిమెన్షియాకు గురవుతున్నారు. 2020లో ప్రపంచవ్యాప్తంగా 55 మిలియన్లకు పైగా ప్రజలు డిమెన్షియాతో జీవిస్తున్నారని నిపుణులు అంటున్నారు. ఈ సంఖ్య ప్రతి 20 సంవత్సరాలకు రెట్టింపు అవుతుందని అంచనా. 2030 నాటికి 78 మిలియన్లు, 2050 నాటికి 139 మిలియన్లకు చేరుకుంటుంది. కాబట్టి ఈ స్వల్ప వ్యక్తిత్వ, భావోద్వేగ మార్పులను సీరియస్‌గా తీసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఎందుకంటే ఈ లక్షణాలను ముందుగానే గుర్తించడం ద్వారా ప్రమాదం ఉన్న వ్యక్తులను గుర్తించి.. నివారణ చర్యలు తీసుకోవడానికి కొత్త అవకాశాలు లభిస్తాయి. సరైన జీవనశైలి మార్పులు, శారీరక శ్రమ, మెదడు శిక్షణ వంటి అంశాల ద్వారా న్యూరోడీజెనరేషన్‌ను నెమ్మదింపజేసే అవకాశాలు పెరుగుతాయని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

గమనిక: ఈ కథనం ఇంటర్నెట్‌లో అందుబాటులో ఉన్న సమాచారం ఆధారంగా మాత్రమే ఇచ్చినది. RTV దీనిని ధృవీకరించడం లేదు. ఆరోగ్య సమస్యల నివారణకు సంబంధిత వైద్య నిపుణుడిని సంప్రదించడం ఉత్తమం.

ఇది కూడా చదవండి:  శీతాకాలం సూపర్ ఫుడ్... ఉసిరికాయ తింటే ఎన్ని ప్రయోజనాలో ఇప్పుడే తెలుసుకోండి!!