Nepal Social Media Ban: నేపాల్ మరో బంగ్లాదేశ్ కానుందా.. ప్రభుత్వాన్నే పడగొట్టే కుట్ర!

నేపాల్‌(Nepal) లో యువత అట్టుడికిపోతోంది. ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా లక్షలాది మంది రోడ్లపైకి వచ్చి నిరసన వ్యక్తం చేస్తున్నారు. 2024 జూలై, ఆగస్ట్‌లో బంగ్లాదేశ్‌లో జరిగినట్లే పెద్ద ఎత్తున నిరసనలు జరుగుతున్నాయి. ఈ తరుణంలో నేపాల్ మరో బంగ్లాదేశ్‌ కానుందా అనే అనుమానాలు వస్తున్నాయి. నేపాల్‌లో ప్రస్తుతం జరుగుతున్న ప్రభుత్వ వ్యతిరేక నిరసనలు బంగ్లాదేశ్‌లో గతంలో జరిగిన ఉద్యమాలతో పోల్చుతున్నారు కొందరు నిపుణులు. నేపాల్‌లో సామాజిక మాధ్యమాల నిషేధం, అవినీతి, నిరుద్యోగం వంటి అంశాలపై ప్రజల ఆగ్రహం కట్టలు తెంచుకుంది. ముఖ్యంగా యువత (జెన్ Z) భారీ ఎత్తున రోడ్లపైకి రావడం బంగ్లాదేశ్ పరిస్థితులను తలపిస్తోంది.

బంగ్లాదేశ్ ఉద్యమాలతో పోలిక:

2024 బంగ్లాదేశ్‌(Bangladesh) లో షేక్ హసీనా ప్రభుత్వంపై జరిగిన ఆందోళనలు, ఆమె రాజీనామాకు దారితీసిన విద్యార్థుల ఉద్యమం కీలకమైనవి. ఈ ఉద్యమాలు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్లు, పౌర హక్కుల ఉల్లంఘన, అవినీతిపై ప్రజల ఆగ్రహాన్ని ప్రతిబింబించాయి. ఈ ఉద్యమాల్లో ముఖ్యంగా యువత, విద్యార్థులు చురుకుగా పాల్గొన్నారు, సోషల్ మీడియాను నిరసనలకు వేదికగా ఉపయోగించారు. ఈ ఉద్యమాల తీవ్రత, యువత భాగస్వామ్యం ఇప్పుడు నేపాల్‌లో కనిపిస్తున్న నిరసనలతో పోలిక ఉంది.

Also Read :  నేపాల్ ఉద్రిక్తతలో 9 మంది మృతి

నేపాల్‌లో ప్రస్తుత పరిస్థితి:

నేపాల్‌లో నిరసనలకు ప్రధాన కారణం సోషల్ మీడియా నిషేధం అయినప్పటికీ, దేశంలో పెరిగిపోతున్న అవినీతి, దశాబ్దాలుగా ఉన్న రాజకీయ అస్థిరత, పెరుగుతున్న నిరుద్యోగం వంటి అంశాలపై ప్రజల్లో అసంతృప్తి పేరుకుపోయింది. బంగ్లాదేశ్‌లో మాదిరిగానే, నేపాల్ యువత కూడా నిరంకుశంగా వ్యవహరిస్తున్న ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా గళం విప్పుతున్నారు. సోషల్ మీడియాపై నిషేధం కేవలం నిప్పుకు ఆజ్యం పోసింది.

బంగ్లాదేశ్, నేపాల్ మధ్య తేడాలు:
బంగ్లాదేశ్, నేపాల్ రాజకీయ వ్యవస్థలు, చరిత్రలో కొన్ని తేడాలు ఉన్నాయి. బంగ్లాదేశ్ సుదీర్ఘ కాలం ఒకే కుటుంబ అధికారంలో ఉంది. అయితే నేపాల్‌లో తరుచూ ప్రభుత్వాలు మారే సంకీర్ణ వ్యవస్థ ఉంది. బంగ్లాదేశ్‌లో ఇటీవల ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా జరిగిన హింసాత్మక చర్యలు, మత ఘర్షణలు చోటుచేసుకున్నాయి. నేపాల్‌లో ఇప్పటి వరకు హింస, మరణాలు సంభవించినా, నిరసనల స్వభావం పూర్తిగా భిన్నంగా ఉంది. ఇప్పటివరకు అది ప్రభుత్వ వ్యతిరేక నిరసనగా మాత్రమే కొనసాగుతోంది. నేపాల్‌లో జరుగుతున్న నిరసనలు బంగ్లాదేశ్ మాదిరిగానే ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా ఉన్న ప్రజల ఆగ్రహాన్ని సూచిస్తున్నాయి. ఈ నిరసనలు తీవ్రరూపం దాల్చి, బంగ్లాదేశ్ స్థాయిలో పెనుమార్పులకు దారితీస్తాయా అనేది చెప్పడం కష్టం. అయినప్పటికీ, యువతలో పెరిగిన చైతన్యం, సోషల్ మీడియాను నిరసనల సాధనంగా ఉపయోగించడం భవిష్యత్తులో నేపాల్ రాజకీయాలను ప్రభావితం చేసే అవకాశం ఉంది.

Also Read :  నేపాల్‌లో సోషల్ మీడియా యాప్స్ బ్యాన్.. రోడ్లెక్కిన 'జెన్‌ Z' యువత

నిరసనలకు ప్రధాన కారణాలు..

వాక్‌ స్వాతంత్ర్యంపై దాడి: నేపాల్ ప్రభుత్వం సోషల్ మీడియా సంస్థలు తమ దేశంలో రిజిస్టర్ చేసుకోలేదని, స్థానిక చట్టాలకు అనుగుణంగా లేవని నిషేధం విధించింది. అయితే, విమర్శకులు ఈ చర్యను వాక్ స్వాతంత్ర్యాన్ని అణచివేయడానికి ప్రభుత్వం చేస్తున్న ప్రయత్నంగా చూస్తున్నారు. సోషల్ మీడియా ప్రజలకు తమ అభిప్రాయాలను వ్యక్తపరిచే వేదికగా, ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా గొంతు వినిపించే సాధనంగా మారింది. ఈ నిషేధం ఆ గొంతును మూసేయడానికి ఉద్దేశించినదని ప్రజలు భావిస్తున్నారు.

అవినీతి వ్యతిరేక ఉద్యమం: సోషల్ మీడియా నిషేధం(Social Media Ban) నిరసనలకు తక్షణ కారణం అయినప్పటికీ, అసలు కారణం దేశంలో పెరిగిపోతున్న అవినీతి, నిరుద్యోగం. ఈ నిరసనలకు నాయకత్వం వహిస్తున్న యువత, కేవలం సోషల్ మీడియా నిషేధాన్ని మాత్రమే కాకుండా, ప్రభుత్వ నిరంకుశ పోకడలు, అవినీతిపై తమ ఆగ్రహాన్ని వెళ్లగక్కుతున్నారు. "సోషల్ మీడియాను నిషేధించకండి, అవినీతిని నిషేధించండి" అనే నినాదాలు దీనికి నిదర్శనం.

జీవనోపాధిపై ప్రభావం: సోషల్ మీడియా వేదికలు నేపాల్‌లో కేవలం వినోదం, వార్తలకు మాత్రమే కాకుండా, వ్యాపారం, జీవనోపాధికి కూడా ప్రధాన సాధనంగా మారాయి. అనేక చిన్న వ్యాపారాలు, హస్తకళల వ్యాపారులు, పర్యాటక రంగం, డిజిటల్ కంటెంట్ క్రియేటర్లు ఫేస్‌బుక్, ఇన్‌స్టాగ్రామ్, యూట్యూబ్‌ల ద్వారా తమ ఉత్పత్తులను మార్కెట్ చేసుకుంటారు. ఈ నిషేధం వారి వ్యాపారాలు, ఆదాయంపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతోంది. ఈ వర్గాల ప్రజలు నిషేధానికి వ్యతిరేకంగా గట్టిగా గళం విప్పుతున్నారు.

సమాచారం, కమ్యూనికేషన్ లేకపోవడం: నేపాల్‌లో చాలామంది విదేశాలలో ఉన్న తమ కుటుంబ సభ్యులతో వాట్సాప్ వంటి మెసేజింగ్ యాప్‌ల ద్వారా సంభాషిస్తారు. నిషేధం వల్ల ఈ కమ్యూనికేషన్ మార్గాలు మూసుకుపోయాయి. అంతేకాకుండా, విద్యార్థులు, నిపుణులు సోషల్ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను సమాచారం, విద్యా అవసరాల కోసం విస్తృతంగా ఉపయోగిస్తారు. ఈ నిషేధం వారి డిజిటల్ జీవితంపై పెను ప్రభావం చూపుతోంది.

ప్రభుత్వ ద్వంద్వ వైఖరి: ప్రభుత్వం టిక్‌టాక్ వంటి చైనా యాప్‌లకు అనుమతి ఇస్తూ, ఫేస్‌బుక్, యూట్యూబ్ వంటి పాశ్చాత్య వేదికలను నిషేధించడంపై కూడా ప్రజలు ప్రశ్నలు లేవనెత్తుతున్నారు. ఇది కేవలం నియమ నిబంధనల సమస్య కాదని, ప్రభుత్వ రాజకీయ ఎజెండాలో భాగమని కొందరు ఆరోపిస్తున్నారు.