Amoeba: కేరళలో మెదడు తినే అమీబా.. భయపడుతున్న అయ్యప్పలు.. అసలు ఈ వ్యాధి ఏంటి..? నిజంగా డేంజరేనా..?

కేరళలోని శబరిమల యాత్ర ప్రారంభమవడానికి కొద్ది సమయం ముందు అమీబిక్ మెనింజోఎన్‌సైఫలిటిస్ (Amoebic Meningoencephalitis - AME) కేసులు వెలుగులోకి రావడం స్థానిక ప్రజల్లో.. ముఖ్యంగా యాత్రికుల్లో తీవ్ర ఆందోళన కలిగిస్తోంది. సాధారణంగా బ్రెయిన్ ఫీవర్‌గా పిలిచే ఈ వ్యాధి చాలా అరుదుగా.. కానీ అత్యంత ప్రమాదకరంగా ఉంటుంది. ఈ నేపథ్యంలో ఈ ప్రాణాంతక వ్యాధి లక్షణాలు, వ్యాప్తి విధానం, చికిత్స, శబరిమల యాత్రికులు తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలపై  కొన్ని విషయాలు ఈ ఆర్టికల్‌లో తెలుసుకుందాం.

తీవ్రమైన ఇన్‌ఫెక్షన్:

• అమీబిక్ మెనింజోఎన్‌సైఫలిటిస్ (AME): వ్యాధి స్వరూపం అమీబిక్ మెనింజోఎన్‌సైఫలిటిస్ (AME) అనేది మెదడు, వెన్నుపాము చుట్టూ ఉండే పొరలు, మెదడు కణజాలం రెండింటికీ సోకే ఒక తీవ్రమైన ఇన్‌ఫెక్షన్. ఈ వ్యాధికి కారణం నైగ్లేరియా ఫౌలెరీ (Naegleria fowleri) అనే సూక్ష్మజీవి. ఈ సూక్ష్మజీవిని సాధారణంగా మెదడును తినే అమీబా (Brain-Eating Amoeba) అని పిలుస్తారు. ఇది ఏక కణ జీవి రకానికి చెందింది. ఇది ఉష్ణోగ్రత ఎక్కువగా ఉండే వెచ్చని మంచినీటి వనరులు. ముఖ్యంగా చెరువులు, సరస్సులు, నదులు, వేడి నీటి బుగ్గలు, సరిగా క్లోరినేషన్ చేయని స్విమ్మింగ్ పూల్స్ వంటి వాటిలోనివసిస్తుంది.

వ్యాధి సంక్రమించే విధానం:

• AME సంక్రమించే విధానం చాలా ప్రత్యేకంగా ఉంటుంది. నేగ్లేరియా ఫౌలేరి అమీబా ఉన్న కలుషితమైన నీటిని పీల్చడం ద్వారా మాత్రమే ఈ వ్యాధి సోకుతుంది. స్నానం చేసేటప్పుడు, ఈత కొట్టేటప్పుడు, నీటిలో తల మునిగినప్పుడు అమీబా ముక్కు ద్వారా శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది.  అంతేకాకుండా ముక్కులోని నాసికా మార్గాన్ని (Nasal Passage) చేరుకున్న తర్వాత.. అమీబా వాసనను గుర్తించే నరాల (Olfactory Nerves) వెంట ప్రయాణించి నేరుగా మెదడును చేరుకుంటుంది. ఇది మెదడులోకి చేరిన తర్వాత.. అమీబా మెదడు కణజాలాలను నాశనం చేయడం ప్రారంభిస్తుంది. తద్వారా తీవ్రమైన వాపు ఏర్పడుతుంది. అయితే ఇది అంటువ్యాధి కాదు.  AME అనేది మనిషి నుంచి మనిషికి లేదా కలుషితమైన నీటిని తాగడం ద్వారా సంక్రమించదు. ముక్కు ద్వారా నీటిని పీల్చినప్పుడు మాత్రమే ఇది ప్రమాదకరం.

మొదటిసారి ఎక్కడ గుర్తించారు..?

• Naegleria fowleri వల్ల కలిగే AME కేసులను మొదటిసారిగా 1965లో ఆస్ట్రేలియాలో గుర్తించారు. అప్పటి నుండి ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక దేశాలలో ముఖ్యంగా వెచ్చని ప్రాంతాలలో ఈ కేసులు అరుదుగా నమోదవుతున్నాయి. AME చాలా అరుదైనప్పటికీ.. అత్యంత ప్రమాదకరమైన వ్యాధి. దురదృష్టవశాత్తు AME సోకినవారిలో మరణాల రేటు 97% పైనే ఉంటుంది. ప్రారంభ లక్షణాలు కనిపించిన తర్వాత ఐదు రోజుల్లోనే చాలా మంది రోగులు మరణిస్తారు. అయితే ఈ వ్యాధికి చికిత్స చాలా కష్టం. ప్రారంభ దశలోనే వ్యాధిని గుర్తించడం అత్యంత కీలకమని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. చికిత్స కోసం సాధారణంగా అంఫోటెరిసిన్ బి (Amphotericin B) అనే యాంటీ-ఫంగల్ మందును ఇతర ఔషధాల కలయికతో ఉపయోగిస్తారు. సరైన చికిత్స ఉన్నప్పటికీ.. వ్యాధి తీవ్రత కారణంగా ప్రాణాపాయం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. 

భారతదేశంలో మరణాలు: 

• AME కేసులు భారతదేశంలో కూడా గతంలో నమోదయ్యాయి. కేరళతో సహా కొన్ని రాష్ట్రాల్లో, ఈ ఇన్‌ఫెక్షన్ కారణంగా మరణాలు సంభవించినట్లు నివేదికలు ఉన్నాయి.

శబరిమల భక్తులకు ప్రమాదం: 

• ఈ ఏడాది సుమారు 35 లక్షల మందికి పైగా భక్తులు శబరిమలను దర్శించుకునే అవకాశం ఉందని అంచనా వేస్తున్నారు. కేరళ ప్రభుత్వం, ఆరోగ్య శాఖ ఈ కేసుల నేపథ్యంలో పకడ్బందీ చర్యలు తీసుకుంటున్నాయి. AME సంక్రమణ ముప్పును తగ్గించడానికి భక్తులు ముఖ్యంగా నది స్నానాల సమయంలో ఈ కింది జాగ్రత్తలు తప్పనిసరిగా పాటించాలి: 

జాగ్రత్తలు-నివారణా చర్యలు వివరణ:

• ముక్కు ద్వారా నీరు పీల్చకుండా ఉండాలి. పంబా నదిలో, ఇతర నీటి వనరులలో స్నానం చేసేటప్పుడు లేదా మునిగేటప్పుడు, ముక్కులోకి నీరు వెళ్లకుండా జాగ్రత్త పడాలి.
• స్నానం, ఈత కొట్టే సమయంలో ముక్కు క్లిప్స్ (Nose Clips) ధరించడం అనేది నీరు లోపలికి వెళ్లకుండా నిరోధించడానికి అత్యంత ప్రభావవంతమైన మార్గం.
• ముఖం కడుక్కోవడానికి, దంతాలు తోముకోవడానికి కూడా క్లోరిన్ కలిపిన లేదా ఉడికించి చల్లార్చిన సురక్షితమైన నీటిని మాత్రమే ఉపయోగించాలి.
• నిలిచి ఉన్న, వెచ్చని, మురికిగా ఉన్న లేదా శుభ్రంగా లేని మంచినీటి వనరులకు దూరంగా ఉండటం ఉత్తమం.
• యాత్ర సమయంలో, తరువాత తీవ్రమైన తలనొప్పి, జ్వరం, వాంతులు, మెడ పట్టేయడం (Neck Stiffness), గందరగోళం, మూర్ఛ వంటి లక్షణాలు కనిపిస్తే ఆలస్యం చేయకుండా వెంటనే వైద్య సహాయం తీసుకోవాలి. 

అప్రమత్తతే రక్షణ:

శబరిమల యాత్ర అనేది భక్తులకు ఆధ్యాత్మిక అనుభూతిని ఇచ్చే పవిత్ర కార్యక్రమం. AME కేసులు అరుదుగా ఉన్నప్పటికీ. దాని తీవ్రత దృష్ట్యా అప్రమత్తత అత్యవసరం. ప్రభుత్వం, దేవాదాయ బోర్డులు నీటి శుభ్రతపై దృష్టి సారిస్తున్నప్పటికీ.. వ్యక్తిగత స్థాయిలో ముక్కులోకి నీరు వెళ్లకుండా తీసుకునే జాగ్రత్తలే భక్తులకు ఏకైక, బలమైన రక్షణ మార్గం. భక్తులు భయపడకుండా.. పైన తెలిపిన నివారణ చర్యలను పాటించడం ద్వారా సురక్షితంగా యాత్రను పూర్తి చేసుకోవచ్చని నిపుణులు చెబుతున్నారు.

ఇది కూడా చదవండి:  శీతాకాలంలో వేడి నీళ్లను తాగడం వల్ల కలిగే ప్రయోజనాలు తెలుసుకోండి!!

గమనిక: ఈ కథనం ఇంటర్నెట్‌లో అందుబాటులో ఉన్న సమాచారం ఆధారంగా మాత్రమే ఇచ్చినది. RTV దీనిని ధృవీకరించడం లేదు. ఆరోగ్య సమస్యల నివారణకు సంబంధిత వైద్య నిపుణుడిని సంప్రదించడం ఉత్తమం.

ఇది కూడా చదవండి: చర్మంపై పిగ్మెంటేషన్ సమస్య ఎందుకు వస్తుంది..? దాని నివారణ, చికిత్స వివరాలు తెలుసుకోండి