Dumping Yard: డంపింగ్ యార్డ్‌లతో కంపు కొడుతున్న పట్టణాలు..లక్షలు ఖర్చు చేసినా ఈ సమస్యకు లేని శాశ్వత పరిష్కారం

ఈ ఆధునిక సమాజంలో డంపింగ్ యార్డ్‌లు పట్టణ, గ్రామీణ ప్రాంతాలు ఎదుర్కొంటున్న ప్రధాన పర్యావరణ, ఆరోగ్య సమస్యలలో ఒకటిగా మారాయి. జనాభా పెరుగుదల, వేగవంతమైన పట్టణీకరణ కారణంగా ఘన వ్యర్థాల ఉత్పత్తి విపరీతంగా పెరిగింది. ఈ వ్యర్థాలను శాస్త్రీయంగా పారవేయడానికి సరైన ఏర్పాట్లు లేకపోవడంతో.. డంపింగ్ యార్డ్‌లు తరచుగా సమస్యలకు నిలయంగా మారుతున్నాయి. ఈ డంపింగ్ యార్డ్‌ల నుంచి వెలువడే దుర్వాసన, దట్టమైన పొగ, కలుషితమైన నీరు భూమిని, నీటిని కలుషితం చేస్తున్నాయి. జనావాసాలకు దగ్గరగా ఉన్నప్పుడు.. స్థానిక ప్రజలు తీవ్రమైన శ్వాసకోశ సమస్యలు, అనారోగ్యాల బారిన పడుతున్నారు. డంపింగ్ యార్డ్‌లో నిరంతరం ఉండే మంటలు, పొగ కూడా వాతావరణ కాలుష్యానికి దారితీస్తున్నాయి.

శాశ్వత పరిష్కారాలను అమలు చేయకపోవడం వల్ల...

అంతేకాకుండా.. డంపింగ్ యార్డ్ కోసం స్థలాల ఎంపిక వివాదాస్పదంగా మారుతోంది. కొత్త యార్డులను ఏర్పాటు చేయడానికి స్థలం దొరకకపోవడం, ఉన్న యార్డులను తరలించడానికి చుట్టుపక్కల ప్రజలు అభ్యంతరం చెప్పడం వంటివి సమస్యను మరింత పెద్దదిగా చేస్తున్నాయి. వ్యర్థాలను తగ్గించడం, వాటిని వేరు చేయడం, పునర్వినియోగం, కంపోస్టింగ్ వంటి శాశ్వత పరిష్కారాలను అమలు చేయకపోవడం వల్ల ఈ సమస్యలు నిరంతరం కొనసాగుతున్నాయి. ఈ డంపింగ్ యార్డ్ సమస్యకు తక్షణమే శాస్త్రీయ పరిష్కారాలు.. ప్రభుత్వాల నుంచి చిత్తశుద్ధి, ప్రజల భాగస్వామ్యం అవసరం.

డీజిల్ ఖర్చు అధికం..
 
తెలంగాణలోని కొన్ని పట్టణంలో డంపింగ్ యార్డ్ లేకపోవడం వల్ల ప్రజారోగ్యం తీవ్ర ప్రమాదంలో పడింది. లక్షల రూపాయలు ఖర్చు చేసిన కొన్ని ప్రాంతలలో నిర్మించిన డంపింగ్ యార్డు నిరుపయోగంగా మారడం అధికారుల నిర్లక్ష్యానికి పరాకాష్టగా కనిపిస్తున్నాయి. పట్టణానికి సుమారు 12 కి.మీ. దూరంలో డంపింగ్ యార్డ్ ఉన్నా చెత్త తరలించే వాహనాలకు ఒక్క ట్రిప్‌కే రూ. 500 వరకు డీజిల్ ఖర్చు అవుతోందని అంటున్నారు. ఈ అధిక వ్యయం, సరైన ప్రణాళిక లేకపోవడం కారణంగా మున్సిపల్ వాహనాలు అక్కడికి వెళ్లలేక కార్యాలయంలోనే నిలిచిపోతున్నాయని వాపోతున్నారు.

రోగాలు పెరగటానికి మొదటి కారణం..

మరి కొన్ని పట్టణంలో సేకరించిన చెత్తనంతా మెయిన్ రోడ్డు పక్కనే పడేస్తున్నారు. దీంతో ఆ ప్రాంతమంతా తీవ్ర దుర్వాసనతో కంపు కొడుతోంది. ఈ మార్గంలో ప్రయాణించే వాహనదారులు, స్థానికులు దుర్గంధాన్ని భరించలేక ఉక్కిరిబిక్కిరి అవుతున్నారు. ఈ అపరిశుభ్రత వల్ల రోగాల బారిన పడతామేమోనని ప్రజలు ఆందోళన చెందుతున్నారు. పౌరుల నుంచి పన్నులు వసూలు చేస్తూ.. ప్రజారోగ్యాన్ని పట్టించుకోని మున్సిపల్ అధికారుల తీరుపై విమర్శలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. ఇంత ఖర్చు పెట్టి కొనుగోలు చేసిన చెత్త తరలింపు వాహనాలు కూడా మరమ్మతులకు గురై కార్యాలయంలోనే తుప్పు పడుతున్నాయి. ఇప్పటికైనా అధికారులు స్పందించి, డంపింగ్ యార్డును వినియోగంలోకి తీసుకురావాలని, రోడ్డుపై ఉన్న చెత్తను తొలగించి శుభ్రం చేయాలని ప్రజలు డిమాండ్ చేస్తున్నారు.

భారతదేశంలో డంపింగ్ యార్డ్ సమస్యలు: 

భారతదేశంలోని ఢిల్లీ, హైదరాబాద్ వంటి అనేక పట్టణాలు, నగరాల్లో చెత్త నిర్వహణలో ఉన్న తీవ్రమైన లోపాలను ప్రతిబింబిస్తుంది. డంపింగ్ యార్డుల సమస్యలు కేవలం దుర్వాసనకే పరిమితం కాకుండా.. ప్రజారోగ్యం, పర్యావరణానికి పెను ముప్పుగా మారుతున్నాయి. కొత్త డంపింగ్ యార్డుల నిర్మాణం లేదా ఉన్నవాటిని విస్తరించడానికి స్థలం కేటాయించినప్పుడు.. సమీప గ్రామాల ప్రజల నుంచి తీవ్ర వ్యతిరేకత వస్తుంది. ఫలితంగా డంపింగ్ యార్డులను జనావాసాలకు దూరంగా.. ఎక్కువ రవాణా ఖర్చు ఉండే ప్రదేశాల్లో ఏర్పాటు చేయాల్సి వస్తుంది. మున్సిపాలిటీలు డంపింగ్ యార్డ్ నిర్మాణం కోసం నిధులు కేటాయించినా వాటిని సకాలంలో వినియోగించకపోవడం లేదా కాంట్రాక్టర్లు నాసిరకం పనులు చేసి.. పనులు అసంపూర్తిగా వదిలేయడం జరుగుతోంది. తడి చెత్త, పొడి చెత్తను వేరు చేయకపోవడం, చెత్త నుంచి ఎరువులు తయారు చేసే ప్రక్రియకు అవసరమైన యంత్రాలు లేకపోవడం లేదా వాటిని మరమ్మతు చేయకపోవడం ప్రధాన సమస్యగా మారింది. అయితే పేరుకుపోయిన చెత్తను తగ్గించడానికి మున్సిపల్ సిబ్బంది అడ్డదారిలో నిప్పు పెడుతున్నారు. ఇది దట్టమైన పొగకు, విష వాయువులకు దారి తీస్తోంది.

ఇది కూడా చదవండి: పళ్లు తోముకోడానికి ఏ బ్రష్ అయితే మంచిది.. ఎలక్ట్రిక్ ఆ లేక సాధారణమైన బ్రష్ ఆ.. తెలుసుకొని మీరే నిర్ణయించుకోండి!!

డంపింగ్ యార్డుల సమీపంలో నివసించే ప్రజలకు.. అక్కడ పనిచేసే సిబ్బందికి తీవ్రమైన ఆరోగ్య ప్రమాదం ఉంది. చెత్త కుళ్లిపోవడం, తగలబెట్టడం వల్ల విడుదలయ్యే విషవాయువులు, కలుషితమైన నీరు, క్రిములు ఈ ప్రమాదాలకు మూలం. చెత్త తగలబెట్టడం వల్ల వచ్చే దట్టమైన పొగ,  విష వాయువులు కారణంగా స్థానికులు ఆస్తమా, బ్రాంకైటిస్ వంటి తీవ్రమైన శ్వాసకోశ వ్యాధుల బారిన పడే అవకాశం ఉంది. అంతేకాకుండా కుళ్లిపోయిన చెత్త దోమలు, ఈగలు, పందులు వంటి వ్యాధి కారకాలకు ఆవాసంగా మారుతుంది. దీనివల్ల టైఫాయిడ్, కలరా, డెంగ్యూ, మలేరియా వంటి సీజనల్ వ్యాధులు, అంటువ్యాధులు వేగంగా వ్యాపిస్తాయి. ఇది విషపూరితమైన వ్యర్థాల కారణంగా చర్మ సంబంధిత సమస్యలు (Skin infections) కూడా వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. చెత్త నుంచి లీచ్‌ట్ (Leachate) రూపంలో భూమిలోకి ఇంకిపోయే కలుషిత పదార్థాలు భూగర్భ జలాలను విషపూరితం చేస్తాయి. ఈ కలుషిత నీటిని తాగడం వల్ల దీర్ఘకాలంలో క్యాన్సర్ వంటి ప్రాణాంతక వ్యాధులు వచ్చే అవకాశం ఉంది. నేరుగా డంపింగ్ యార్డుల వల్ల మరణించిన నిర్దిష్ట సంఘటనల గురించి అధికారిక గణాంకాలు తక్కువగా ఉన్నప్పటికీ.. కాలుష్యం,  అనారోగ్యం కారణంగా పరోక్షంగా మరణాల ప్రమాదం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. డంపింగ్ యార్డుల సమస్యకు పరిష్కారం కేవలం వాటిని తరలించడం కాదు.. సమగ్రమైన వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణ పద్ధతులను అమలు చేయాలి.

ముందుగా తీసుకోవాల్సిన చర్యలు:

ప్రతి ఇంట్లో, వాణిజ్య సంస్థలో తడి చెత్త (Wet Waste), పొడి చెత్త (Dry Waste), ప్రమాదకర చెత్త (Hazardous Waste) లను తప్పనిసరిగా వేరు చేయాలి. మున్సిపల్ సిబ్బంది ఈ వేరు చేసిన చెత్తను మాత్రమే సేకరించాలి. సాధారణ డంపింగ్ యార్డులను మూసివేసి, శాస్త్రీయంగా ఇంజనీరింగ్ చేయబడిన ల్యాండ్‌ఫిల్స్‌ను ఏర్పాటు చేయాలి. ఇందులో లీచ్‌ట్ (Leachate) సేకరణ, గ్యాస్ సేకరణ వ్యవస్థలు తప్పనిసరిగా ఉండాలి.అంతేకాకుండా తడి చెత్తను కంపోస్టింగ్ లేదా బయో-మిథనేషన్ ద్వారా సేంద్రియ ఎరువులుగా మార్చాలి. దీని ద్వారా మున్సిపాలిటీకి అదనపు ఆదాయం కూడా వస్తుంది. పొడి చెత్తలోని ప్లాస్టిక్, గాజు, లోహాలను పూర్తిస్థాయిలో రీసైక్లింగ్ చేయాలి. డంపింగ్ యార్డుల్లో పనిచేసే కార్మికులు తరచుగా ప్రమాదాల బారిన పడుతుంటారు. వారి భద్రతకు కింది చర్యలు తప్పనిసరి. వారికి గ్లౌజులు, మాస్కులు, బూట్లు, ఫేస్ షీల్డ్‌లు తప్పనిసరిగా అందించాలి. సిబ్బందికి క్రమం తప్పకుండా ఆరోగ్య పరీక్షలు నిర్వహించాలి. వ్యర్థ పదార్థాల నిర్వహణ, అత్యవసర పరిస్థితులపై వారికి సరైన శిక్షణ ఇవ్వాలి.

పట్టణ తీసుకోవాల్సిన జాగ్రత్తలు:

పట్టణ ప్రజలు తమ ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుకోవడానికి, మున్సిపాలిటీలకు సహకరించడానికి కింది జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. తప్పనిసరిగా చెత్తను వేరు చేయాలి. తడి చెత్తను వీలైతే ఇంట్లోనే చిన్నపాటి కంపోస్టింగ్ ద్వారా ఎరువుగా మార్చుకోవాలి. చెత్త తరలింపులో జాప్యం జరిగితే.. బహిరంగ ప్రదేశాల్లో చెత్త వేయకుండా మున్సిపాలిటీకి ఫిర్యాదు చేయాలి. డంపింగ్ యార్డుల మౌలిక వసతుల కోసం లక్షలు ఖర్చు పెట్టినప్పటికీ.. సరైన ప్రణాళిక, నిర్వహణ లోపించడం వల్ల ప్రజాధనం వృథా అవుతోంది. స్థానిక ప్రభుత్వాలు ఈ సమస్యపై తక్షణమే దృష్టి సారించి, శాస్త్రీయమైన చెత్త నిర్వహణ పద్ధతులను అమలు చేస్తేనే.. పట్టణాలు కంపు లేని ఆరోగ్యకరమైన జీవనానికి సాక్ష్యంగా నిలుస్తాయి. 

ఇది కూడా చదవండి: ట్రైన్‌లో మ్యాగీ చేసిన మహిళపై రైల్వే చర్యలు.. అసలు రైళ్లలో ఏం చేయొచ్చు..? ఏం చేయొద్దు..? రూల్స్ ఇవే!