ఇజ్రాయిల్, హమాస్ యుద్ధానికి రెండేళ్లు.. అయినా ఏం సాధించారు?

2023 అక్టోబర్ 7న పాలస్తీనా మిలిటెంట్ గ్రూప్ హమాస్ ఇజ్రాయెల్‌పై మెరుపుదాడి చేయడంతో ప్రారంభమైన ఇజ్రాయెల్-హమాస్ యుద్ధం, నేటికీ పశ్చిమాసియాలో తీవ్ర ఉద్రిక్తతలను రాజేస్తూ, ప్రపంచ దేశాలకు ఆందోళన కలిగిస్తోంది. ఈరోజుకు ఇజ్రాయిల్, హమాస్ యుద్ధం ప్రారంభమై రెండేళ్లు. ఈ ఘర్షణ ప్రారంభమైన నాటి నుండి ఇప్పటివరకు జరిగిన కీలక పరిణామాలు, ప్రధాన ఘట్టాలు ఇలా ఉన్నాయి. 

యుద్ధం ప్రారంభం: అక్టోబర్ 7, 2023
హమాస్ మెరుపుదాడి: 2023 అక్టోబర్ 7న, హమాస్ దళాలు గాజా స్ట్రిప్ నుండి ఇజ్రాయెల్‌లోకి చొరబడి రాకెట్ దాడులు, దాడులతో విరుచుకుపడ్డాయి. ఈ దాడిలో సుమారు 1,200 మంది ఇజ్రాయెలీలు మరణించారు, 250 మందికి పైగా బందీలుగా గాజాకు తీసుకెళ్లబడ్డారు.

ఇజ్రాయెల్ ప్రతీకారం: దీనికి ప్రతీకారంగా ఇజ్రాయెల్ ప్రధాన మంత్రి బెంజమిన్ నెతన్యాహు హమాస్‌ను పూర్తిగా అంతమొందిస్తామని ప్రతిజ్ఞ చేసి, గాజాపై పెద్ద ఎత్తున వైమానిక దాడులను (ఎయిర్ స్ట్రైక్స్) ప్రారంభించారు.

దాడులు, మానవతా సంక్షోభం (2023 అక్టోబర్-నవంబర్)
అక్టోబర్ 27న ఇజ్రాయెల్ సైన్యం గాజా స్ట్రిప్‌లోకి గ్రౌండ్ ఆపరేషన్  మొదలుపెట్టింది. ఉత్తర గాజాలోని ప్రజలు దక్షిణ ప్రాంతానికి తరలివెళ్లాలని ఇజ్రాయెల్ హెచ్చరికలు జారీ చేసింది.

సంక్షోభం తీవ్రత: ఇజ్రాయెల్ దాడుల కారణంగా గాజాలో వేలాది మంది పాలస్తీనియన్లు మరణించారు. గాజాలో ఆహారం, మందులు, ఇంధనం వంటి వాటి కొరత ఏర్పడి తీవ్ర మానవతా సంక్షోభం తలెత్తింది. దాదాపు 23 లక్షల మంది ప్రజలపై ఈ యుద్ధ ప్రభావం పడింది.

అల్-షిఫా హాస్పిటల్‌పై దాడి: నవంబర్ 15న గాజాలోని అతిపెద్ద ఆసుపత్రి అయిన అల్-షిఫాపై ఇజ్రాయెల్ దళాలు దాడి చేశాయి.

తాత్కాలిక కాల్పుల విరమణ, బందీల మార్పిడి (2023 నవంబర్)

ఒప్పందం: ఖతర్, ఈజిప్ట్ మధ్యవర్తిత్వంతో నవంబర్ 24న ఇజ్రాయెల్-హమాస్ మధ్య ఆరు రోజుల తాత్కాలిక కాల్పుల విరమణ (సీజ్ ఫైర్) ఒప్పందం కుదిరింది.

మార్పిడి: ఈ ఒప్పందంలో భాగంగా, హమాస్ 80 మంది ఇజ్రాయెల్ పౌరులతో పాటు ఇతర దేశీయులను విడుదల చేయగా, ఇజ్రాయెల్ తమ జైళ్లలో ఉన్న 240 మంది పాలస్తీనా ఖైదీలను విడుదల చేసింది. అయితే, ఆరు రోజుల తర్వాత యుద్ధం మళ్లీ తీవ్రమైంది.

దాడుల కొనసాగింపు, ప్రాంతీయ ఉద్రిక్తతలు (2024)

దక్షిణ గాజాపై దృష్టి: కాల్పుల విరమణ ముగిసిన తర్వాత, ఇజ్రాయెల్ దళాలు గాజా దక్షిణ ప్రాంతంలోని ఖాన్ యూనస్‌పై దృష్టి సారించాయి. ఆ తర్వాత, శరణార్థులు తలదాచుకున్న కీలక ప్రాంతమైన రఫా నగరంపై మే 7న భూతల దాడులను ప్రారంభించింది.

ఇరాన్-ఇజ్రాయెల్ ఉద్రిక్తతలు: డమాస్కస్‌లోని తమ రాయబార కార్యాలయంపై జరిగిన దాడికి ప్రతీకారంగా ఏప్రిల్ 13న ఇరాన్ ఇజ్రాయెల్‌పై డ్రోన్‌లు, క్షిపణులతో దాడి చేసింది. దీనిని ఇజ్రాయెల్ సమర్థవంతంగా అడ్డుకుంది.

ప్రాంతీయ హింస విస్తరణ: ఇరాన్ మద్దతు ఉన్న లెబనాన్ యొక్క హిజ్బుల్లా మరియు యెమెన్ యొక్క హౌతీ రెబెల్స్ కూడా ఇజ్రాయెల్‌తో ఘర్షణల్లోకి దిగడంతో పశ్చిమాసియాలో ఉద్రిక్తతలు మరింత పెరిగాయి.

మరణాలు: హమాస్ ఆరోగ్య శాఖ నివేదికల ప్రకారం, ఇజ్రాయెల్ దాడుల్లో ఇప్పటివరకు 41,700 మందికి పైగా పాలస్తీనియన్లు మరణించారు. మరణించినవారిలో 60% మంది స్త్రీలు, పిల్లలు, వృద్ధులే.

శాంతి ప్రయత్నాలు, ప్రస్తుత పరిస్థితి

శాంతి చర్చలు: అమెరికా, ఖతర్, ఈజిప్ట్ వంటి దేశాల మధ్యవర్తిత్వంతో యుద్ధాన్ని ముగించేందుకు శాంతి చర్చలు కొనసాగుతున్నాయి. ఇటీవల (2025 అక్టోబర్) అమెరికా అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్ ప్రతిపాదించిన 20-సూత్రాల శాంతి ప్రణాళిక అమలుపై ఈజిప్టులో హమాస్-ఇజ్రాయెల్ మధ్య పరోక్ష చర్చలు ప్రారంభమయ్యాయి.

బందీల అంశం: ఇప్పటికీ సుమారు 64 మంది ఇజ్రాయెల్ బందీలు హమాస్ నిర్బంధంలోనే ఉన్నట్లు సమాచారం. బందీల విడుదల, కాల్పుల శాశ్వత విరమణ అంశాలపై చర్చలు సఫలం కావడం లేదు.

యుద్ధం రెండేళ్లుగా కొనసాగుతున్నప్పటికీ, ఇజ్రాయెల్ తన లక్ష్యమైన హమాస్ నిర్మూలన కోసం దాడులను కొనసాగిస్తూనే ఉంది. లక్షలాది మంది నిరాశ్రయులై, గాజాలో కరువు పరిస్థితులు నెలకొని, పరిస్థితులు దయనీయంగా మారాయి. యుద్ధం ఎప్పుడు ముగుస్తుందో, పశ్చిమాసియాలో శాంతి ఎప్పుడు నెలకొంటుందో అనేది ప్రపంచం ముందున్న అతిపెద్ద ప్రశ్న.