Education : రాముడికి తక్షశిల విశ్వవిద్యాలయానికి సంబంధమేంటి.. అది పాకిస్తాన్ లో ఎందుకు ఉంది?

Pakistan : ప్రపంచంలోని పురాతన విశ్వవిద్యాలయాలలో ఒకటైన తక్షశిల(Takshasila) గురించి, పాకిస్తాన్ దౌత్యవేత్త ఖోఖర్ మూడేళ్ల క్రితం వియత్నాం పర్యటన సందర్భంగా ఈ విశ్వవిద్యాలయం(University)  2700 సంవత్సరాల క్రితం ఇస్లామాబాద్‌లో ఉందని చెప్పారు. ఈ విధంగా ఇది పురాతన పాకిస్తాన్ వారసత్వం. పాణిని, చాణక్యుడు వంటి పండితులను కూడా రాయబారి తన దేశానికి చెందిన వారిగా గుర్తించారు. ఆ తర్వాత సోషల్ మీడియాలో కూడా ట్రోల్‌కు గురయ్యాడు. సరే, ఇది గతానికి సంబంధించిన విషయం, కానీ వాస్తవానికి ఈ పురాతన  భారీ విశ్వవిద్యాలయం ఎలా నిర్మించారో మనం తెలుసుకోవాలి.

తక్షశిల విశ్వవిద్యాలయం ప్రపంచంలోనే మొదటి విశ్వవిద్యాలయంగా గుర్తింపు ఉంది. ఇది ప్రాచీన భారతదేశంలోని గాంధార జిల్లాకు రాజధాని ఆసియాలో ప్రధాన విద్యా కేంద్రంగా ఉన్న తక్షశిల నగరంలో ఉంది.

ఈ యూనివర్సిటీని క్రీస్తుపూర్వం ఆరు నుంచి ఏడవ శతాబ్దంలో నిర్మించారని భావిస్తున్నారు. దీని తరువాత, భారతదేశంతో సహా ఆసియా నలుమూలల నుండి పండితులు ఇక్కడ చదువుకోవడానికి రావడం ప్రారంభించారు. వీటిలో చైనా, సిరియా, గ్రీస్ మరియు బాబిలోనియా కూడా ఉన్నాయి. ప్రస్తుతం ఇది పంజాబ్ ప్రావిన్స్‌(Punjab Province)లోని రావల్పిండి జిల్లాకు చెందిన ఒక తహసీల్ ఇస్లామాబాద్ నుండి 35 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.

దీని పునాది శ్రీరాముడి సోదరుడు భరత్ తన కొడుకు తక్ష్ పేరుతో వేశాడని చెబుతారు. తరువాతి కాలంలో, అనేక మంది  రాజులు ఇక్కడ పాలించారు. దీనికి గాంధార రాజు   ప్రోత్సాహం ఉంది.  రాజులతో పాటు, సాధారణ ప్రజలు కూడా ఇక్కడ చదువుకోవడానికి వస్తూ ఉండేవారు. అది ఒక గురుకుల రూపంలో ఉండేది, అక్కడ చదువుకున్న విద్యార్థులు రెగ్యులర్ జీతాలు తీసుకునే ఉపాధ్యాయులు కాదు, కానీ అక్కడ నివసించి శిష్యులను తయారు చేసేవారు.

Also Read : వేసవిలో రోజుకు ఎంతనీరు తాగాలి!

మొట్టమొదటిసారిగా, భూమి కింద ఖననం చేసిన ఈ గొప్ప విశ్వవిద్యాలయం అవశేషాలు 1863 సంవత్సరంలో కనుగొనబడ్డాయి. అప్పటి నుండి, ఈ స్థలం  గొప్పతనం గురించి అనేక విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి.. ఇది పూర్తిగా అభివృద్ధి చెందిన నగరం, ఇక్కడ శాశ్వత గృహాలు, డ్రైనేజీ వ్యవస్థ, మార్కెట్లు, మఠాలు మరియు దేవాలయాలు ఉన్నాయి. ఇది వాణిజ్యానికి పెద్ద కేంద్రంగా కూడా ఉంది మరియు సుగంధ ద్రవ్యాలు, ముత్యాలు, చందనం, పట్టు వంటి వాటి వ్యాపారం జరిగింది.

ఇక్కడ విద్యార్థులు వేదాలు, గణితం, వ్యాకరణం, అనేక ఇతర విషయాలను అధ్యయనం చేసేవారు. రాజకీయాలు, సాంఘిక శాస్త్రం మరియు రాష్ట్ర మతం కూడా కలిపి దాదాపు 64 సబ్జెక్టులు ఇక్కడ బోధించబడుతున్నాయని నమ్ముతారు. దీనితో పాటు, యుద్ధంతో సహా వివిధ కళలలో విద్యను అందించారు. ఇక్కడ జ్యోతిష్యం పెద్ద సబ్జెక్ట్‌గా ఉండేది. అంతే కాకుండా వివిధ అభిరుచులతో వచ్చిన విద్యార్థులకు వారికి అనుగుణంగా సబ్జెక్టులను కూడా బోధించారు.

ఇక్కడ మతపరమైన విద్య మాత్రమే కాకుండా భాషలు, చట్టం, జ్యోతిష్యం, ఖగోళశాస్త్రం మరియు తర్కం వంటి విషయాలు కూడా బోధించేవారు. అలాగే, ఈ విశ్వవిద్యాలయం సైన్స్, మెడిసిన్ మరియు ఆర్ట్స్ విద్యకు ప్రసిద్ధి చెందింది. మార్షల్ ప్రకారం, ఇది ప్రారంభ బౌద్ధ సాహిత్యంలో, ముఖ్యంగా జాతకాలలో ప్రస్తావించబడింది, ఇది వేదాల నుండి గణితం మరియు వైద్యం వరకు ప్రతి సబ్జెక్ట్‌లో అధ్యయనం మరియు పరిశోధనకు కేంద్రంగా ఉన్న విశ్వవిద్యాలయంగా వర్ణించబడింది. ఇక్కడ విలువిద్య కూడా నేర్పించారు. ఇది మౌర్య సామ్రాజ్యంలో ఒక పెద్ద విజ్ఞాన కేంద్రంగా ఉద్భవించింది  మరింత బలంగా మారింది.అనేక మంది ఆక్రమణదారులు ఒకరి తర్వాత ఒకరు నగరాన్ని పూర్తిగా నాశనం చేశారు. కొంతమంది చరిత్రకారులు మధ్య ఆసియా సంచార తెగలు ఈ నగరాన్ని ఆక్రమించి నాశనం చేశారన్నారు.

తక్షశిల విశ్వవిద్యాలయం సింధు నది ఒడ్డున నిర్మించబడింది. మతపరమైన , లౌకిక విషయాలను బోధించేవారు. ప్రారంభంలో ఇది బ్రాహ్మణ విద్యా కేంద్రంగా ప్రారంభమైంది, అయితే ఇది బౌద్ధ విద్యకు కూడా ప్రధాన కేంద్రంగా మారింది. ప్రాచీన భారతదేశం ద్వారా ఆసియాలో జరిగే వాణిజ్యానికి తక్షిలా మార్గంలో ఉంది. దాని భౌగోళిక స్థానం కారణంగా ఇది ఒక ప్రధాన విద్యా కేంద్రంగా ఉద్భవించింది.

ఈ UNESCO వారసత్వప్రదేశం 1980 నుండి UNESCO ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చేర్చబడింది. 2010 నివేదికలో, ప్రపంచ వారసత్వ నిధి కోలుకోలేని నష్టానికి గురయ్యే 12 ప్రదేశాలలో దీనిని చేర్చింది. నివేదికలో, దాని ప్రధాన కారణాలు సరిపోని నిర్వహణ, అభివృద్ధి ఒత్తిడి, దోపిడీ, యుద్ధం మరియు సంఘర్షణ మొదలైనవి.ఇప్పుడు అది పాకిస్తాన్‌లో ఉంది, ఎందుకంటే 1947 తర్వాత, భౌగోళికంగా అది ఉన్న ప్రాంతం మొత్తం పాకిస్తాన్‌లోకి వెళ్లిపోయింది. అందుకే ఇప్పుడు అది అక్కడి ఆస్తిలో భాగమైపోయింది. అయితే తక్షశిల ఎక్కడో బీహార్‌లో మాత్రమే ఉందని మన దేశంలో చాలా మంది భావిస్తారు.