బుల్డోజర్ టూ ఎస్సీ వర్గీకరణ.. డీవై చంద్రచూడ్ ఇచ్చిన సంచలన తీర్పులివే!

DY Chandrachud: సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి డీవై చంద్రచూడ్ నవంబర్ 10న పదవీ విరమణ చేయనున్నారు. 2022 నవంబర్ 9న సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా బాధ్యతలు స్వీకరించిన చంద్రచూడ్ పదవీకాలంలో చారిత్రక నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. దేశంలో ఏళ్లపాటు కొనసాగుతున్న పలు వివాదాలకు పరిష్కారం చూపించారు. అనేక ముఖ్యమైన కేసులలో బెంచ్‌లో భాగమయ్యాడు. ఆర్టికల్ 370, స్వలింగ సంపర్కుల వివాహం, రామ మందిరం, డ్రైవింగ్ లైసెన్స్‌, బుల్డోజర్ చర్య, ఉమర్ ఖలీద్, స్టాన్ స్వామి, జీఎన్ సాయిబాబా బెయిల్‌కు సంబంధించి తన వాంగ్మూలాన్ని ఇచ్చారు. ఇందులో భాగంగా డివై చంద్రచూడ్ తీసుకున్న టాప్ 10 నిర్ణయాలేంటో ఈ ఆర్టికల్ లో తెలుసుకుందాం. 

రామమందిరంపై సంచలన తీర్పు:

500 ఏళ్ల చరిత్ర కలిగిన అయోధ్యలోని రామజన్మభూమి కేసులో ఆయన సంచలన నిర్ణయం తీసుకున్నారు. ఆలయ నిర్మాణానికి మార్గం సుగమం చేస్తూ 2019లో తీర్పు ఇచ్చారు. 5 మందితో కూడిన న్యాయమూర్తుల బెంచ్ ఈ తీర్పు ఇవ్వగా.. ఇందులో డివై చంద్రచూడ్ ఒకరు. ఆ సమయంలో ఆయన ప్రధాన న్యాయమూర్తిగానే కాకుండా ఏకగ్రీవ నిర్ణయం తీసుకున్న బెంచ్‌లో భాగమయ్యారు. ఇది దేశ చరిత్రను మార్చబోతోందని ఈ సందర్భంగా చంద్రచూడ్ వ్యాఖ్యానించారు. 

ఎస్సీ వర్గీకరణ:

ఎస్సీలలో ఉపవర్గీకరణకు అనుకూలంగా సుప్రీంకోర్టు 2024 ఆగస్టు 1న సంచలన తీర్పు చెప్పింది. చీఫ్ జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఏడుగురు సభ్యుల ధర్మాసనం 6:1 మెజార్టీతో ఈ తీర్పు చెప్పింది. ధర్మాసనంలోని ఆరుగురు న్యాయమూర్తులు ఈ వర్గీకరణను సమర్థించగా, ఒకరు వ్యతిరేకించారు. ఎస్సీ వర్గీకరణకు అనుకూలంగా తీర్పుచెప్పడం ద్వారా ఎస్సీ కోటాలో ఉప వర్గీకరణ ఉండదని 2004లో ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల బెంచ్ ఇచ్చిన తీర్పును ధర్మాసనం తోసిపుచ్చింది. ఎస్సీ వర్గంలోని రెండు కులాలకు సగం సీట్లలో తొలి ప్రాధాన్యం ఇస్తూ తెచ్చిన చట్టాన్ని పంజాబ్ ప్రభుత్వం 2006లో ఆమోదించింది. షెడ్యూల్డ్ కులాలకు సగం సీట్లను రిజర్వ్ చేసే మునుపటి చట్టాన్ని పంజాబ్ అండ్ హరియాణా హైకోర్టు కొట్టివేయడంతో ప్రభుత్వం ఈ చట్టాన్ని తీసుకొచ్చింది. షెడ్యూల్డ్ కులాల్లో ఉప కులాలను 'హోమోజీనస్ క్లాస్' (ఒకే సమూహంగా భావించలేమని) కాదని, వారి జనాభా గణాంకాలు, సామాజిక ఆర్థిక పరిస్థితుల వంటి డేటా ఆధారంగా రాష్ట్రాలు వర్గీకరించవచ్చని జస్టిస్ చంద్రచూడ్ ఈ సందర్భంగా పేర్కొన్నారు. ఎస్సీ, ఎస్టీ వ‌ర్గీక‌ర‌ణను అమ‌లు చేస్తున్న పంజాబ్‌, త‌మిళ‌నాడుతో పాటు ఇత‌ర రాష్ట్రాల చ‌ట్టాల‌ను కోర్టు స‌మ‌ర్ధించింది.

స్వలింగ సంపర్కుల వివాహం:
భారతదేశంలో కూడా స్వలింగ సంపర్కుల వివాహానికి డిమాండ్ పెరుగుతోంది. ఈ ముఖ్యమైన కేసును కూడా ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ విచారించారు. స్వలింగ సంపర్కుల వివాహాన్ని ఆమోదించడానికి నిరాకరించిన ఆయన ధర్మాసనం, దీనిపై నిర్ణయాన్ని పార్లమెంటుకే వదిలేస్తున్నామని పేర్కొంది. భవిష్యత్తులో సమాజం అలా చేయాలని భావిస్తే అప్పుడు నిర్ణయం తీసుకుంటుందని చెప్పారు. 

ఆర్టికల్ 370 డిమాండ్‌పై సుదీర్ఘ విచారణ:
ఆర్టికల్ 370 రద్దును వ్యతిరేకిస్తూ దాఖలైన పిటిషన్లపై ప్రధాన న్యాయమూర్తి నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం సుదీర్ఘ విచారణ చేపట్టింది. రాజ్యాంగం ప్రకారం ఆర్టికల్ 370ని తొలగించాలని కోర్టు పరిగణించింది. ఈ కేసులో ప్రధాన న్యాయమూర్తి మాట్లాడుతూ.. న్యాయమూర్తులు రాజ్యాంగం, చట్టం పరిధిలో మాత్రమే నిర్ణయం తీసుకున్నారని అన్నారు.

ఒక్క దెబ్బతో ఎలక్టోరల్ బాండ్ రద్దు:
రాజకీయ పార్టీలకు నిధులు సమకూర్చేందుకు భారత ప్రభుత్వం ఎలక్టోరల్ బాండ్లను ప్రారంభించింది. ఈ వ్యవస్థ ద్వారా బీజేపీ, కాంగ్రెస్ సహా అన్ని పార్టీలు కోట్లాది రూపాయలు సంపాదించాయి. అయితే ప్రధాన న్యాయమూర్తి నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం దానిని తిరస్కరించింది. ఈ వ్యవస్థ పారదర్శకంగా లేదని ధర్మాసనం పేర్కొంది.

ఇది కూడా చదవండి: సెలూన్, టైలర్స్ కు బిగ్ షాక్.. మహిళలను టచ్ చేస్తే జైలుకే!

కార్యాలయంలో లైంగిక వేధింపులు:
కార్యాలయంలో లైంగిక వేధింపులకు సంబంధించి తీర్పును ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ధర్మాసనం వెలువరించింది. ఇది మహిళల ప్రాథమిక హక్కులను ఉల్లంఘించడమేనని ధర్మాసనం పేర్కొంది. ఇది మహిళలను పని చేయడానికి ఎలా ప్రోత్సహిస్తుందని కోర్టు వ్యాఖ్యానించింది.

ఢిల్లీ ప్రభుత్వం vs కేంద్రం:
ఢిల్లీ ప్రభుత్వ పరిపాలన, అధికారుల వివాదం, బదిలీ పోస్టింగ్‌పై ఎవరి తుది నిర్ణయం చెల్లుబాటు అవుతుందనే దానిపై సుప్రీంకోర్టులో సుదీర్ఘ విచారణ జరిగింది. దీనిపై కోర్టు తన పరిధిలోకి వచ్చే ఇలాంటి కేసులపై నిర్ణయం తీసుకునే హక్కు ఢిల్లీలోని ఎన్నికైన ప్రభుత్వానికి మాత్రమే ఉందని పేర్కొంది.

మతం మారడం అనేది గోప్యత హక్కు:
కేరళకు చెందిన ప్రముఖ హదియా వివాహ కేసులో తీర్పు వెలువరించిన ధర్మాసనంలో డీవై చంద్రచూడ్ కూడా ఉన్నారు. ఒక అమ్మాయి మేజరైతే ఆమె ఎవరిని పెళ్లి చేసుకోవాలనేది ఆమె హక్కు అని బెంచ్ పేర్కొంది. అంతేకాకుండా తన మతాన్ని ఇష్టపూర్వకంగా మార్చుకున్నట్లయితే దానికి ఎవరూ అభ్యంతరం చెప్పలేరని పేర్కొన్నారు. మతం మారడాన్ని గోప్యత హక్కుగా ఆయన పేర్కొన్నారు.

శబరిమలలో మహిళల ప్రవేశం:
కేరళలోని ప్రతిష్టాత్మకమైన శబరిమల ఆలయంలోకి రుతుక్రమం ఉన్న మహిళల ప్రవేశంపై నిషేధాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ తీర్పు వెలువరించిన తీర్పుపై చీఫ్ జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ కీలక నీర్ణయం తీసుకున్నారు. ఇలా చేయడం రాజ్యాంగ విరుద్ధమని అభిప్రాయపడ్డారు. రాజ్యాంగంలోని అనేక ఆర్టికల్స్ దీనిని నిషేధించాయి. అలాంటి పద్ధతిని కొనసాగించడం తప్పు అని అన్నారు.

ఇది కూడా చదవండి: కేసీఆర్, కేటీఆర్ లో అరెస్ట్ అయ్యేదెవరు? ఆ రూల్స్ పాటించాల్సిందేనా?

కొలీజియంపై చంద్రచూడ్ అభిప్రాయం ముఖ్యమైనది:
జాతీయ న్యాయ కమిషన్ వర్సెస్ కొలీజియం చర్చకు సంబంధించి ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ కూడా ముఖ్యమైన అభిప్రాయాన్ని తెలిపారు. కొలీజియం వ్యవస్థ అని ఆయన అన్నారు. పూర్తిగా పారదర్శకంగా ఉంటుంది. కొలీజియం వ్యవస్థ పారదర్శకంగా ఉండేలా చర్యలు తీసుకున్నామని చెప్పారు. సుప్రీంకోర్టుకు జడ్జిని సిఫార్సు చేస్తున్నప్పుడు హైకోర్టులో ఆయన కెరీర్ ఎలా ఉందో చూస్తున్నామని అన్నారు.

అర్నాబ్ గోస్వామికి బెయిల్:
సీనియర్ జర్నలిస్టు అర్నాబ్ గోస్వామి అరెస్ట్ విషయంలో కూడా జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ కీలక నిర్ణయం తీసుకున్నారు. కోర్టు అతనికి బెయిల్ మంజూరు చేస్తూ ఈ విషయాన్ని నొక్కి చెప్పింది. ప్రవేట్ వ్యక్తులు, వ్యవస్థలు కాకుండా కోర్టులు మాత్రమే ఈ విషయంలో నిర్ణయాలు తీసుకోవాలని ధర్మాసనం పేర్కొంది. వారు బెయిల్ దరఖాస్తులపై సకాలంలో నిర్ణయం తీసుకోవాలని సూచించింది. 

బుల్డోజర్ చర్యపై తన ముద్ర: 
యూపీ ప్రభుత్వ బుల్‌డోజర్‌ చర్యపై సుప్రీంకోర్టు పెద్ద తీర్పునిచ్చింది. మీరు ఇలా ప్రజల ఇళ్లను కూల్చివేయడం ఎలా ప్రారంభిస్తారని చీఫ్ జస్టిస్ డీవై చంద్రచూడ్ ప్రభుత్వాన్ని ప్రశ్నించారు. ఒకరి ఇంట్లోకి చొరబడడం అరాచకం. ఇది పూర్తిగా ఏకపక్షం. మా వద్ద అఫిడవిట్ ఉందని, ఎలాంటి నోటీసు జారీ చేయలేదని, మీరు సైట్‌కి వెళ్లి ప్రజలకు తెలియజేశారని ప్రధాన న్యాయమూర్తి ఆగ్రహం వ్యక్తం చేశారు. తుది నిర్ణయం వచ్చే వరకు బుల్డోజర్ చర్యను నిషేధించడమే కాకుండా కూల్చివేస్తే నష్టపరిహారం చెల్లించాలని సుప్రీంకోర్టు కోరింది. ఇల్లు కూలిన వ్యక్తికి రూ.25 లక్షల పరిహారం ఇవ్వాలని చంద్రచూడ్ తీర్పు ఇచ్చారు.

డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ విషయంలో:
లైట్ మోటర్ వెహికల్ అంటే ఎల్‌ఎంవీ డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ కలిగి ఉన్న వ్యక్తులకు సంబంధించి సుప్రీంకోర్టు కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని ఐదుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనం 7500 కిలోల కంటే తక్కువ బరువున్న ఎల్‌ఎంవి డ్రైవింగ్ లైసెన్స్ కలిగి ఉన్నారని పేర్కొంది. రవాణా వాహనాన్ని నడపడానికి అర్హులు. దీని ఆధారంగా బీమా కంపెనీలు బీమా క్లెయిమ్‌లను తిరస్కరించలేవని ధర్మాసనం పేర్కొంది. 

నా స్వాతంత్ర్యంపై ప్రశ్నలు తలెత్తాయి - చంద్రచూడ్
జస్టిస్ చంద్రచూడ్ ఇటీవల మీడియాతో మాట్లాడు0తూ.. 'న్యాయవ్యవస్థ స్వాతంత్ర్యంగా ఉండటం అంటే ఎల్లప్పుడూ ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా తీర్పు ఇవ్వాలని కాదు. ప్రభుత్వానికి వ్యతిరేకంగా తీర్పు ఇస్తే నేను స్వేచ్ఛగా ఉన్నాను.. ప్రభుత్వానికి అనుకూలంగా తీర్పు ఇస్తే నేను అవినీతికి పాల్పడ్డాను అనే ప్రశ్నలు లేవనెత్తారు. మీడియా ద్వారా న్యాయమూర్తులపై ఒత్తిడి తీసుకురావడం సరైనది కాదు. కొన్ని వర్గాలు తమకు అనుకూలంగా నిర్ణయం తీసుకోనప్పుడు న్యాయవ్యవస్థలో ప్రభుత్వ జోక్యం ఉందన్న కథనాన్ని ప్రచారం చేయడం దారుణం అని చీఫ్ జస్టిస్ చంద్రచూడ్ అన్నారు.

ఒమర్ ఖలీద్ బెయిల్ పై క్లారిటీ: 
ఉమర్ ఖలీద్, స్టాన్ స్వామి, జీఎన్ సాయిబాబాలకు బెయిల్ అంశంలోనూ చంద్రచూడ్ కీలకంగా వ్యవహరించారు. మావోయిస్టులతో సంబంధాల ఆరోపణలతో అరెస్టయిన ఢిల్లీ వర్సిటీ ప్రొఫెసర్ జి.ఎన్. సాయిబాబాకు సుప్రీం కోర్టు బెయిల్ మంజూరు చేసింది. 90 శాతం అంగవైకల్యంతో వీల్ చైర్‌కే పరిమితమైన సాయిబాబా పట్ల మహారాష్ట్ర ప్రభుత్వం వ్యవహరించిన తీరును తప్పుబట్టింది. అలీఘర్ ముస్లిం యూనివర్సిటీకి మైనారిటీ హోదాపై సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి డీవై చంద్రచూడ్ ఈరోజు చారిత్రాత్మక నిర్ణయం తీసుకోనున్నారు. ఆయన నేతృత్వంలోని ఏడుగురు న్యాయమూర్తుల ధర్మాసనం ఫిబ్రవరిలో ఈ కేసులో నిర్ణయాన్ని రిజర్వ్ చేసింది. చంద్రచూడ్ అనంతరం జస్టిస్ సంజీవ్ ఖన్నా తదుపరి భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తిగా విధులు నిర్వర్తించనున్నారు.