Iran vs Pakistan: జిగరీ దోస్తీలు.. ఇరాన్-పాకిస్తాన్.. ఎక్కడ చెడింది? 

Iran vs Pakistan: ఇరాన్, పాకిస్థాన్ మధ్య ఉద్రిక్తత పెరుగుతోంది. గత 48 గంటల్లో ఇరు దేశాలు ప్రారంభించిన దాడులు, ప్రతిదాడుల యుద్ధాన్ని ప్రపంచం మొత్తం గమనిస్తోంది. మంగళవారం, పాకిస్తాన్‌లోని బలూచిస్తాన్ ప్రావిన్స్‌లో ఉగ్రవాద సంస్థ జైష్ అల్-అదల్ స్థావరాలపై ఇరాన్ దాడి చేసింది.  ఇందులో ఎటువంటి ఉగ్రవాది మరణించలేదు, కానీ ఇద్దరు పిల్లలు మరణించారు. ఇరాన్ దాడి తర్వాత పాకిస్థాన్ బెదిరించింది. ఈ దాడి మంచి పొరుగుదేశానికి సంకేతం కాదని పాక్ విదేశాంగ శాఖ పేర్కొంది. ఇది తీవ్ర పరిణామాలను కలిగిస్తుందని చెప్పింది. 

పాకిస్థాన్ కూడా ఇరాన్ (Iran vs Pakistan)నుంచి తన రాయబారిని వెనక్కి పిలిపించింది. ఇరాన్‌ చర్య ఉగ్రవాదులపైనే అయినా.. వారికి ఆశ్రయం కల్పించిన పాకిస్థాన్‌ మాత్రం రెచ్చిపోయింది. దాడి జరిగిన 24 గంటలకే ఇరాన్‌పై వైమానిక దాడులు చేసింది. తూర్పు ఇరాన్‌లోని సరవన్ నగరంలో పాక్ వైమానిక దళం వైమానిక దాడులు నిర్వహించింది. పాక్ దాడికి ఇరాన్ ఎప్పుడు, ఎలా స్పందిస్తుందో ప్రపంచం మొత్తం ఓ కన్నేసి ఉంచుతుంది కానీ ఇక్కడి నుంచి ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడటం లేదనేది స్పష్టం.

జైష్ అల్ అద్ల్, సంఘర్షణకు మూలం
Iran vs Pakistan: పాకిస్తాన్ - ఇరాన్ మధ్య సంబంధాలు ఎలా ఉండేవో తెలుసుకోవాలంటే, మనం చాలా సంవత్సరాలు వెనక్కి వెళ్లాలి. మనం రెండింటి సరిహద్దుల నుంచి చూడటం  ప్రారంభించాలి. పాకిస్థాన్ తన సరిహద్దును ఇరాన్‌తో పంచుకుంటుంది. ఇరాన్ - పాకిస్తాన్ రెండూ ఇస్లామిక్ దేశాలు. పాకిస్తాన్ సున్నీ మెజారిటీ దేశం, ఇరాన్ షియా దేశం. పాకిస్తాన్ - ఇరాన్ 904 కిలోమీటర్ల సరిహద్దును పంచుకుంటున్నాయి. ఈ ప్రాంతం మాదక ద్రవ్యాల రవాణా, ఉగ్రవాదానికి కేంద్రంగా ఉంది. బలూచిస్తాన్ రెండు దేశాలలో విస్తరించి ఉన్న ప్రాంతం. మత విభేదాలు, బలూచి వేర్పాటువాదుల కార్యకలాపాలు పరిస్థితిని మరింత దిగజార్చాయి.

Iran vs Pakistan: జైష్ అల్ అదాల్ బలూచిస్తాన్ నుంచి పనిచేస్తుంది. ఇక్కడే దాని రహస్య స్థావరాలు ఉన్నాయి. ఇరాన్ దాడులకు సుదీర్ఘ చరిత్ర ఉంది. US డైరెక్టర్ ఆఫ్ నేషనల్ ఇంటెలిజెన్స్ (DNI) ప్రకారం, జైష్ అల్-అద్ల్ 2013 నుంచి  ఇరాన్‌లోని పౌరులు,  ప్రభుత్వ అధికారులపై మెరుపుదాడి చేస్తోంది. హత్యలు, కిడ్నాప్‌ల వంటి ఘటనలకు పాల్పడుతోంది. అక్టోబర్ 2013లో, ఈ సంస్థ 14 మంది ఇరాన్ భద్రతా సిబ్బందిని చంపింది. 2019లో, ఇరాన్‌లోని పారామిలిటరీ గ్రూప్, ఇస్లామిక్ రివల్యూషనరీ గార్డ్ కార్ప్స్‌పై ఆత్మాహుతి దాడి చేసి 27 మంది సిబ్బందిని హతమార్చింది. అదే ఏడాది 14 మంది ఇరాన్ భద్రతా సిబ్బందిని కూడా ఈ సంస్థ సభ్యులు  కిడ్నాప్ చేశారు. 

Iran vs Pakistan: సున్నీ-షియా శాఖల విభజనలు రెండు దేశాల మధ్య చేదు సంబంధానికి కేంద్రంగా ఉన్నాయని ప్రత్యేకంగా చెప్పనవసరం లేదు. ఇది ఇటీవలి కాలంలో జరిగింది. జైష్-అల్-అద్ల్ అలాగే, షియా-సున్నీల కారణంగా రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు ఉద్రిక్తంగా మారినప్పటికీ, దాని ప్రారంభం అంత చెడ్డది మాత్రం కాదు.

Iran vs Pakistan: పాకిస్థాన్‌ను గుర్తించిన తొలి ముస్లిం దేశం ఇరాన్. 1950 ఫిబ్రవరి 19న ఇరాన్, పాకిస్తాన్ ఒక ఒప్పందంపై సంతకం చేశాయి. పాకిస్తాన్ మొదటి ప్రధాని లియాఖత్ అలీ ఖాన్ 1949లో ఇరాన్ రాజధాని టెహ్రాన్‌ను సందర్శించగా, ఇరాన్ షా 1950లో పాకిస్థాన్‌ను సందర్శించారు. పాకిస్థాన్‌లో పర్యటించిన తొలి దేశాధినేత ఆయనే.

అదేవిధంగా, 1955లో అమెరికా నేతృత్వంలోని బాగ్దాద్ ఒప్పందంలో పాకిస్థాన్ - ఇరాన్ భాగమయ్యాయి. 1965, 1971లో భారత్‌తో జరిగిన యుద్ధంలో ఇరాన్ పాకిస్థాన్‌కు పూర్తి రాజకీయ అదేవిధంగా  దౌత్యపరమైన మద్దతు ఇచ్చింది. 1963లో పాకిస్తాన్ - ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మధ్య దౌత్య సంబంధాలను పునరుద్ధరించడానికి ఇరాన్ సహాయం చేసింది.

గొడవ మొదలైంది ఇలా.. 

Iran vs Pakistan: ఇరాన్, పాకిస్థాన్ మధ్య స్నేహం మరింత బలపడింది. కానీ 1979 ఇస్లామిక్ విప్లవం రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలలో చేదు తెచ్చింది. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో సోవియట్ సైనిక జోక్యాన్ని రెండు దేశాలు ఖండించాయి. రెండు దేశాలూ ఆఫ్ఘన్ సమూహాలకు మద్దతు ఇచ్చాయి. ఇరాన్ నాన్-పష్తున్ తరగతికి మద్దతు ఇచ్చింది.  అయితే పాకిస్తాన్ ముజాహిదీన్, ప్రధానంగా పష్తూన్‌లకు మద్దతు ఇచ్చింది. 1989లో ఆఫ్ఘనిస్తాన్ నుంచి సోవియట్ యూనియన్ వైదొలిగిన తర్వాత కూడా రెండు దేశాల మధ్య సంబంధాలు సత్సంబంధాలు లేవు.కాబూల్ స్వాధీనం చేసుకున్న తరువాత, తాలిబాన్ మజార్ షరీఫ్‌లో చాలా మంది ఇరాన్ దౌత్యవేత్తలను - షియాలను చంపింది. దీని కారణంగా, తాలిబాన్, ఇరాన్ మధ్య సంబంధాలు దెబ్బతిన్నాయి. దీంతో పాటే పాకిస్తాన్ - ఇరాన్ మధ్య సంబంధాలు కూడా క్షీణించాయి.

Also Read: హౌతీల దాడులు..భారత్ కు భారీ నష్టం..నెలకు ఎంత కోల్పోతుందంటే.. 

Watch this interesting Video: