Ayodhya History : హిందూ(Hindu) జీవన విధానంలో మమేకమైన ఆరాధ్య దైవం ఆ శ్రీరామచంద్రుడు. దశాబ్దాలనాటి వివాదానికి తెరదించి రామజన్మ భూమి(Shri Ram Janmabhoomi) రాముడిదే అంటూ తేలింది. అనంతరం రామమందిరం(Ram Mandir) నిర్మాణం పనులు శరవేగంగా సాగాయి. ఆలయ నిర్మాణంలో భాగంగా ఆగస్టు 5న పుణ్య ఘడియల్లో ఆలయ పునాదులకు శ్రీకారం చుట్టారు. అయోధ్య బాల రాముడి ప్రాణ ప్రతిష్ఠ ఇవాళ(జనవరి 22) జరగనుంది. 500ఏళ్ల నిరీక్షణ తర్వాత ఆ శ్రీరామ చంద్రుడు రామమందిరంలో కొలువుదీరనున్నారు. ఇక ఇదే సమయంలో మందిరానికి సంబంధించిన కొన్ని ప్రశ్నలు రామభక్తుల మదిలో నిరంతరం తలెత్తుతున్నాయి. రామమందిర నిర్మాణానికి రాళ్లు ఎక్కడి నుంచి సేకరించారు? ఇంత గొప్ప ఆలయాన్ని ఎలా డిజైన్ చేశారు? అసలు ఈ అయోధ్య పట్టణం ఎక్కడుంది. దాని చరిత్ర ఏంటి? అయోధ్య నగరానికి ఆ పేరెలా వచ్చింది. ఇప్పుడు ఆ చరిత్ర గురించి మనం తెలుసుకుందాం.
అయోధ్య(Ayodhya) భారతదేశంలోని అతి పురాతన నగరాల్లో ఒకటి. అయోధ్య నగరం చారిత్రాత్మకమైన పవిత్రాలయం ఉన్న ఒక గొప్ప పుణ్యక్షేత్రం. ప్రతి హిందువు తప్పక చూడాలని కోరుకునే ప్రముఖ పుణ్యక్షేత్రాల్లో ఆయోధ్య ఒకటి. శ్రీరాముడు ఆ అయోధ్యపురిలోనే జన్మించినట్లు చరిత్ర చెబుతోంది. విష్ణువు శ్రీరాముడిగా అవతరించిన ప్రదేశమే ఈ అయోధ్య నగరం. అయోధ్యను సాకేతపురం అని కూడా పిలుస్తుంటారు. రామాయణ మహాకావ్య ఆవిష్కరణకు మూలమే ఈ అయోధ్య నగరం. అయోధ్య నగరం ఉత్తరప్రదేశ్ లోని ఒక పట్టణం. ఫైజాబాద్ జిల్లా ఫైజాబాద్ ను ఆనుకుని..సముద్ర మట్టానికి 305 అడుగుల ఎత్తులో ఉంది. ఒకప్పటి కాలంలో అయోధ్య పట్టణం కోసలరాజ్యానికి రాజధానిగా ఉంది. అయోధ్య శ్రీరాముని చరిత్రలో చాలా ప్రాముఖ్యమున్న నగరము.
రామాయణాన్ని అనుసరించి చూస్తే ఈ నగరం 9వేల ఏళ్లకు పూర్వం...వేదాలలో మొదటి పురుషుడిగా హిందువులకు ధర్మశాస్త్రం అందించినట్లుగా పేర్కొన్న మనువు స్థాపించారు. మరికొన్ని ఆధారాలను బట్టి ఈ నగరం సూర్యవంశరాజైన ఆయుధ్ నిర్మించారని తెలియజేస్తున్నాయి. సూర్యవంశం చక్రవర్తులు పాలించిన కోశలదేశానికి అయోధ్య రాజధాని నగరం. అయోధ్యను రాజధానిగా చేసుకుని హిందూ దైవమైన శ్రీరామచంద్రుడు పాలించాడు.
రామనవమి నాడు సూర్యుడు తన కిరణాలతో రామమందిరానికి తిలకం వేస్తాడు:
రాముడి జీవితం 22 జనవరి 2024న అయోధ్యలోని గొప్ప ఆలయంలో పవిత్రం చేయబడుతుంది. ఈ పుణ్యక్షేత్రంలో కొలువై ఉండే శ్రీరాముని విగ్రహం 51 అంగుళాల ఎత్తు ఉంటుంది. రామచంద్రస్వామి పాదాలు పాలరాతితో చేసిన పద్మాసనంపై ఉంటాయి. తామర పువ్వు క్రింద 20 అంగుళాల ఎత్తైన పీఠం ఉంటుంది. దర్శనం కోసం భక్తులు కిందకి లేదా పైకి చూడాల్సిన అవసరం లేదు. శ్రీరాముడు మన కంటి స్థాయిలో కూర్చుంటారు. శ్రీరామ నవమి రోజు మధ్యాహ్నం 12 గంటలకు సూర్యకిరణాల తిలకం ఉండేలా శ్రీరాముని విగ్రహం ఉంటుంది. రాంలల్లా(Ram Lalla) గర్భగుడిలో ఉంటుంది. అక్కడ సూర్యకిరణాలు ప్రతిబింబిస్తాయి. రాముడి నుదుటిపై 3 నిమిషాల నుండి 5 నిమిషాల వరకు ప్రతిబింభిస్తాయి.
జనవరి 23న బ్రహ్మముహూర్తం నుంచి రామమందిర దర్శనం ప్రారంభం:
రాముని భక్తులు 23 జనవరి 2024న బ్రహ్మ ముహూర్తం నుండి భగవంతుని దర్శనం ప్రారంభిస్తారు. అనగా అయోధ్యలోని రామ మందిరంలో శ్రీరాముడి ప్రతిష్ఠాపన జరిగిన మరుసటి రోజు శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్ర ట్రస్ట్ అంచనా ప్రకారం సాధారణ రోజుల్లో 70 వేల మంది భక్తులు రామమందిరాన్ని దర్శనం చేసుకోగలరు. మర్యాద పురుషోత్తముని దర్శనం చేసుకోవడానికి భక్తులు గర్భగుడి వెలుపల ఉన్న గుడ్ మండపంలో నిల్చుంటారు. దర్శనం కోసం భక్తులు 6 క్యూలలో ఉంటారు. ప్రతి భక్తుడు రాముడి దర్శనం కోసం 17 నుండి 20 సెకన్ల సమయం పొందుతారు. ప్రత్యేక రోజులలో లేదా పండుగ సందర్భాలలో, 70 వేలకు బదులుగా, 1.25 లక్షల మంది భక్తులు రామమందిరాన్ని దర్శనం చేసుకోగలుగుతారు, అయితే అప్పుడు 5-6 సెకన్లు మాత్రమే దర్శనానికి అందుబాటులో ఉంటాయి.
రాముడి విగ్రహాలను ఎక్కడ చెక్కారు? ఎంపిక ఎలా జరుగుతుంది?
అయోధ్యలోనే, 3 శిల్పుల బృందాలు 3 వేర్వేరు ప్రదేశాలలో రాముడి విగ్రహాన్ని చెక్కుతున్నాయి. అత్యంత అందమైన రాముడి విగ్రహాన్ని శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్ర ధర్మకర్తలు ఎంపిక చేస్తారు. 22 జనవరి 2024, పౌష్ శుక్ల పక్ష ద్వాదశి తేదీన, ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ పవిత్రమైన అభిజీత్ ముహూర్తంలో ఉత్తమ విగ్రహాన్ని ప్రతిష్ఠించనున్నారు. రాముడు తన ముగ్గురు సోదరులు భరత్, లక్ష్మణ్, శత్రుఘ్నలతో కలిసి అయోధ్యలోని తాత్కాలిక ఆలయంలో ప్రతిష్టించారు.
సింహాసనంపై రాముడి విరాజ్మాన్ యొక్క కదిలే విగ్రహం ఉంటుంది:
గర్భగుడిలోని కొత్తగా ప్రతిష్టించనున్న రాముడి విగ్రహం ముందు బంగారు పొదిగిన సింహాసనం ఉంటుంది. అదే సింహాసనంపై కూర్చున్న రాముడు యొక్క కదిలే విగ్రహం ఉంటుంది. భరతుడు, లక్ష్మణుడు, శత్రుఘ్నుల విగ్రహాలను కూడా అక్కడ ఉంచుతారు. రాముడి ఈ కదిలే విగ్రహం 22 జనవరి 2024న తాత్కాలిక ఆలయం నుంచి శ్రీరామ ఆలయ గర్భగుడి వద్దకు తీసుకువస్తారు. రామ మందిరంలో ఒకే గర్భగుడిలో రెండు శ్రీరాముని విగ్రహాలు ఎందుకు? అని ఆలోచిస్తున్నారా? దీనికి కారణం కూడా తెలుసుకోండి. తాత్కాలిక ఆలయంలో ఉన్న రాముడు పిటిషనర్. అతను రామజన్మభూమి కేసుపై కోర్టులో పోరాడాడు. కోర్టు కూడా అతనిని ఆలయ భూమికి యజమానిగా అంగీకరించింది, అందుకే అతని విగ్రహం ఆలయంలో బంగారు సింహాసనంపై ఉంటుంది.
రాముడి భక్తులు తూర్పు ద్వారం నుండి ఆలయంలోకి ప్రవేశిస్తారు:
రాముడి భక్తులు తూర్పు ద్వారం నుండి ఆలయంలోకి ప్రవేశిస్తారు. సింహద్వారం చేరుకోవడానికి 32 మెట్లు ఎక్కి, అక్కడి నుండి మండపంలోకి ప్రవేశిస్తారు. రంగ మండపం, నృత్య మండపం, ప్రార్థనా మండపం, కీర్తన మండపం, గూఢ్ మండపం, భక్తులు ఈ 5 మండపాల గుండా గర్భాలయానికి చేరుకుంటారు. సింహాద్వారాం నుండి గర్భాలయానికి చేరుకోవడానికి భక్తులు 390 అడుగుల దూరం నడవాలి. రామ మందిరం యొక్క ఉత్తర ద్వారం సాధారణ రోజుల్లో తెరవబడదు. ప్రత్యేక సందర్భాలలో మాత్రమే తెరవబడుతుంది. నార్త్ గేట్ వెలుపల పూర్తి ప్లాన్ ఇంకా రూపొందించబడలేదు, అయితే ఈ గేట్ VVIP ప్రవేశానికి రిజర్వ్ చేయబడుతుందని అంచనా.
రామమందిరం పునాదిని పూరించడానికి 6 నెలలు పట్టింది:
దేశంలోని పెద్ద సాంకేతిక సంస్థల బృందం రామజన్మభూమిలో నిర్మాణం యొక్క సూక్ష్మ నైపుణ్యాలను అధ్యయనం చేసింది. ఆ తర్వాత నేషనల్ జియో రీసెర్చ్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ GPR సర్వే నిర్వహించి తవ్వకాన్ని సూచించింది. 3 నెలల్లో 1 లక్షా 85 వేల క్యూబిక్ మీటర్ల మట్టిని తవ్వి, ఆ తర్వాత గర్భగుడి కింద 14 మీటర్ల లోతు, దాని వైపులా 12 మీటర్ల లోతులో గొయ్యి సిద్ధం చేశారు. దీని తరువాత, 12 అంగుళాల మందపాటి కాంపాక్ట్ కాంక్రీట్ పొరను 10 టన్నుల రోలర్తో 10 అంగుళాల మందంగా ఉండేలా నొక్కి, దాని పైన కాంపాక్ట్ కాంక్రీటు యొక్క మరొక పొరను పోశారు.
ఆలయాన్ని బలోపేతం చేసేందుకు వేదికపై గ్రానైట్ను అమర్చారు:
గర్భగుడిలో ఇటువంటి 56 పొరలు, ప్రక్కనే ఉన్న 48 అటువంటి పొరలను నింపి తెప్పలను సిద్ధం చేశారు, దానిపై రామ మందిర నిర్మాణ పనులు ప్రారంభమయ్యాయి. పునాదిని పూరించడానికి ఈ పని సుమారు 6 నెలలు పట్టింది. తెప్ప సిద్ధమైన అనంతరం ప్రత్యేకంగా చదును చేసిన మైదానంలో గ్రానైట్ రాళ్లను పేర్చే పనులు ప్రారంభించారు. రామ మందిరం ప్లాట్ఫారమ్లో 17 వేల గ్రానైట్ బ్లాకులను ఉపయోగించారు. ఒక్కో గ్రానైట్ బ్లాక్ 20-20 క్వింటాళ్లు. ఈ విధంగా ప్లాట్ ఫాంలో 6 లక్షల 16 వేల క్యూబిక్ ఫీట్ల గ్రానైట్ రాయిని అమర్చారు. ప్లాట్ఫారమ్ కింద తెప్పను సిద్ధం చేయడానికి M-35 గ్రేడ్ యొక్క 9500 క్యూబిక్ మీటర్ల కాంపాక్ట్ కాంక్రీటును ఉపయోగించారు. ఆలయాన్ని బలోపేతం చేసేందుకు వేదికపై గ్రానైట్ను ఉపయోగించారు.
గర్భగుడి నిర్మాణంలో అనేక విషయాలను దృష్టిలో ఉంచుకున్నారు:
ఆగస్టు 5, 2020న ప్రధానమంత్రి నరేంద్రమోదీ ఆలయ భూమి పూజ చేసిన ప్రదేశంలోనే రాంలాలా జీవితం పవిత్రం కానుంది. శ్రీరామ మందిరం గర్భగుడి అర్ధ స్థూపాకారంలో ఉంటుంది. ఇది పూర్తిగా వాస్తుపై ఆధారపడి ఉంటుంది. దీని రూపకల్పన రామ మందిరం, సోంపురా వాస్తుశిల్పిచే తయారు చేయబడింది. గర్భగుడిని అర్ధ స్థూపాకారంగా ఉంచడానికి మరో కారణం కూడా ఉంది. గర్భగుడిని చతురస్రాకారంగా లేదా దీర్ఘచతురస్రాకారంగా చేయడం ద్వారా, సందర్శకులు గోడలపై ఉన్న పాలరాతి శిల్పాలపై మరింత దృష్టిని ఆకర్షించేవారు. ఇది అర్ధ స్థూపాకార ఆకారంలో ఉన్నందున, భక్తుల ప్రధాన దృష్టి రాముడి విగ్రహంపై ఉంటుంది.
రాముడి గుడి రాళ్లను ఎక్కడి నుంచి తీసుకొచ్చారు?
రాముడి ఆలయ నిర్మాణం కోసం రాజస్థాన్లోని బన్సీ పహార్పూర్ నుంచి గులాబీ ఇసుకరాయి, తెలంగాణ క్వారీల నుంచి గ్రానైట్, మక్రానా నుంచి తెల్లని పాలరాయిని తీసుకొచ్చారు. భారతదేశంలోని నలుమూలల నుండి తెచ్చిన వస్తువులతో రామ మందిరాన్ని అలంకరించారు. మహారాష్ట్రలోని చంద్రాపూర్ నుంచి తెప్పించిన టేకు చెక్కతో ఆలయ తలుపులు తయారు చేస్తున్నారు. గర్భగుడి తలుపు టేకు చెక్కతో స్వచ్ఛమైన బంగారంతో తయారు చేయబడుతుంది. శ్రీరాముని భక్తులు సింఘ్ద్వార్ నుండి గర్భగుడి వైపునకు శ్రీరాముని జపిస్తున్నప్పుడు, ఆలయ గోడలు, స్తంభాలు గులాబీ ఇసుకరాయి నుండి తెల్లని పాలరాయికి మారుతాయి.
మండపాల గుండా వెళుతున్నప్పుడు 500 సంవత్సరాల చరిత్ర సజీవంగా ఉంటుంది:
రామమందిరంలోని 5 మంటపాల గుండా వెళుతున్నప్పుడు హిందువుల 500 ఏళ్ల పోరాటం సజీవంగా వస్తుంది. గర్భగుడి ముందు భాగంలో గూడ్ మండపం ఉంది, ఇది భక్తులకు చివరి స్టాప్. దీనికి అవతల శ్రీరాముడు నివసించే రాముడి గర్భగుడి ఉంది. గూఢ్ మండపం అతిపెద్దది, దాని ఎత్తు కూడా ఎక్కువగా ఉంటుంది. ప్రస్తుతం గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ పనులు పూర్తి కాగా మొదటి, రెండో అంతస్తుల పనులు కొనసాగుతున్నాయి. రహస్య మంటపం ముందు నమ్మకం, విశ్వాసానికి పరాకాష్ట అయిన నృత్య మంటపం వస్తుంది. అదేవిధంగా, రంగ మండపం అంటే ప్రార్థనా మండపం, కీర్తన మండపం వాటి పేర్ల ప్రకారం ప్రాముఖ్యతను కలిగి ఉన్నాయి. రామ మందిరంలోని ప్రతి మంటపాన్ని నాగర్ శైలిలో నిర్మిస్తున్నారు.
మొదటి దశ నిర్మాణం అనంతరం సంప్రోక్షణ, దర్శనం ప్రారంభిస్తారు:
శ్రీరామ మందిరంలోని గ్రౌండ్ ఫ్లోర్లో దాదాపు 170 స్తంభాలు ఉన్నాయి. ఒక్కో స్తంభంపై 25 నుండి 30 మంది దేవుళ్ళ, దేవతల విగ్రహాలు చెక్కబడ్డాయి. ఈ ఏడాది డిసెంబర్ చివరి నాటికి కేవలం 70 స్తంభాలపై మాత్రమే విగ్రహాలను చెక్కే పని జరగనుంది. ఈ 70 స్తంభాలు రాముడి దర్శనం కోసం భక్తులు వెళ్లే మార్గంలో ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. మొదటి దశ నిర్మాణం పూర్తయిన తర్వాత, ప్రాణ ప్రతిష్ఠ జరుగుతుంది, రాముడి దర్శనం ప్రారంభమవుతుంది, ఆ తర్వాత కూడా మొదటి అంతస్తు, రెండవ అంతస్తు పనులు కొనసాగుతాయి. రెండవ దశలో, మొదటి అంతస్తు, శిఖరం, దిగువ ప్లింత్, పెరిఫెరీ అంటే గోడ నిర్మిస్తారు. ఈ దశలో 13 చిన్న ఆలయాలను నిర్మించి, ఒక ఆలయాన్ని పునరుద్ధరించనున్నారు. ఈ దశ డిసెంబర్ 2024 నాటికి పూర్తవుతుంది.
మొదటి అంతస్తులో రామ్ దర్బార్ ఉంటుంది, రామ్-జానకి విగ్రహాలు ఉంటాయి:
రామ్ దర్బార్ ఆలయం యొక్క మొదటి అంతస్తులో ఉంటుంది, ఇక్కడ శ్రీ రామ్-జానకి, లక్ష్మణ్, హనుమాన్ విగ్రహాలు ఉంటాయి. దీని పైన కూడా సాధారణ భక్తులను అనుమతించని అంతస్తు ఉంటుంది. రామ మందిరం లోపల 14 ఆలయాలు కూడా ఉంటాయి. పార్కోట విషయానికి వస్తే, ఇది రామ మందిరం చుట్టూ దీర్ఘచతురస్రాకారంలో ఉంటుంది, దీనిని పార్కోట అంటారు. రామ మందిర నిర్మాణానికి దాదాపు రూ.1800 కోట్లు ఖర్చవుతుందని అంచనా. వీటిలో ప్రధాన ఆలయ నిర్మాణానికి రూ.700-800 కోట్లు, ప్రాకారాల నిర్మాణానికి రూ.950 కోట్లు ఖర్చు చేయనున్నారు.
ప్రాకారం పొడవు 795 మీటర్లు, 4 మూలల్లో 4 దేవాలయాలు ఉంటాయి:
రామాలయాన్ని సందర్శించిన తర్వాత, భక్తులు ఈ ఉద్యానవనంలోకి నడిచి ఆలయాన్ని ప్రదక్షిణ చేస్తారు. ఈ గోడ పొడవు 795 మీటర్లు, వెడల్పు నాలుగున్నర మీటర్లు. ఒక రకంగా చెప్పాలంటే ఆలయ భద్రతా వ్యవస్థలో ఇది కూడా భాగమే అవుతుంది. ఈ ప్రాకారం యొక్క బయటి గోడ మూసివేయబడుతుంది, లోపలి గోడ ఆలయం వైపు తెరిచి ఉంటుంది, తద్వారా భక్తులు ప్రదక్షిణలు చేస్తున్నప్పుడు కూడా ఆలయాన్ని చూడగలుగుతారు. 100 కాంస్య పలకలను గోడపై ఏర్పాటు చేస్తారు, ఇందులో రాముడి ఆదర్శాల చిత్రాలు ఉంటాయి. గోడ యొక్క 4 మూలల్లో 4 ఆలయాలు ఉంటాయి, వాటిలో ఒకటి సూర్య భగవానుడి, రెండవది పరమశివుడు, మూడవది గణపతి, నాల్గవ భగవతి ఆలయం. గోడకు దక్షిణం వైపున హనుమంతుని ఆలయం, ఉత్తరం వైపు అన్నపూర్ణ మాత ఆలయం ఉంటుంది.
Also Read : Ayodhya Ram Mandir: 33 వేల దీపాలతో ”సియావర్ రామ్చంద్రకీ జై” ..గిన్నిస్ రికార్డు!
శివాలయం పునరుద్ధరణ, జటాయువు విగ్రహ ప్రతిష్ఠాపన:
ఆలయ దక్షిణ భాగంలో పౌరాణిక సీతాకూపం ఉంటుంది. గోడ వెలుపల మొత్తం 7 ఆలయాలు ఉంటాయి, అందులో మొదటి ఆలయం వాల్మీకి మహర్షి, రెండవది మహర్షి వశిష్ఠ, మూడవది మహర్షి విశ్వామిత్ర, నాల్గవది అగస్త్య మహర్షి, ఐదవది నిషాదరాజు, మాత ఆరవ దేవాలయం. శబరి, అహల్య దేవి యొక్క ఏడవ ఆలయం. రామాలయానికి నైరుతి భాగంలో కుబేరుడు గుట్టపై శివాలయం ఉంది, దానిని పునరుద్ధరించి రామభక్తుడైన జటాయువు విగ్రహాన్ని ప్రతిష్టించనున్నారు. గమనించదగ్గ విశేషమేమిటంటే రామ మందిరంలో ఇనుము వాడడం లేదు, సిమెంట్ వాడడం లేదు, ఉక్కు కూడా వాడడం లేదు.
సింహాసనం స్వచ్ఛమైన బంగారంతో చేయబడుతుంది, రామాలయంలో 42 తలుపులు ఉంటాయి:
రామాలయం తూర్పు-పశ్చిమ దిశలో 380 అడుగుల పొడవు, ఉత్తర-దక్షిణ దిశలో 250 అడుగుల వెడల్పు, 161 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. 3 అంతస్తుల రామ మందిరంలో ఒక్కో అంతస్తు 20 అడుగుల ఎత్తు ఉంటుంది. ఆలయంలో 392 ఇసుకరాయి స్తంభాలను ఏర్పాటు చేయనున్నారు. గ్రౌండ్ ఫ్లోర్లో 166 పిల్లర్లు, మొదటి అంతస్తులో 177 పిల్లర్లు, రెండో అంతస్తులో 82 పిల్లర్లు ఉంటాయి. ఒక్కో స్తంభంపై 25-30 శిల్పాలు చెక్కబడతాయి. స్తంభాలపై మొత్తం 9,800 శిల్పాలు ఉండగా గోడలపై 10 వేలకు పైగా శిల్పాలు ఉంటాయి. ఆలయ సింహాసనం స్వచ్ఛమైన బంగారంతో తయారు చేయబడుతుంది. మొత్తం 42 తలుపులు ఉంటాయి.సింహద్వారంలో ఏనుగులు, సింహాల విగ్రహాలు ఉంటాయి, పరిధి మార్గ్లోని విగ్రహాలలో రామ్ కథ చిత్రీకరించబడుతుంది.
విదేశాల నుంచి కూడా దాదాపు రూ.2000 కోట్ల విరాళం అందింది:
రామమందిరాన్ని సిద్ధం చేసేందుకు రెండున్నర వేల మంది అహోరాత్రులు శ్రమిస్తూ 3 షిఫ్టుల్లో నిర్మిస్తున్నారు. మెటల్ పేరుతో, స్వచ్ఛమైన రాగి షీట్లను మాత్రమే ఉపయోగించారు, అది కూడా కొన్ని రాళ్లను కలపడానికి. 100 శాతం విరాళాల ద్వారా వచ్చిన రామ మందిర నిర్మాణం, ఆలయ అలంకరణకు దాదాపు రూ.2000 కోట్లు ఖర్చు చేస్తున్నారు. పన్ను చెల్లింపుదారుల సొమ్ములో ఒక్క పైసా కూడా ప్రభుత్వం ఇందులో పెట్టుబడి పెట్టలేదు. రామ మందిరం కోసం దేశవ్యాప్తంగా దాదాపు 4 లక్షల గ్రామాల నుంచి విరాళాలు వచ్చాయి. విదేశాల నుండి విరాళాలు స్వీకరించడానికి శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్రం యొక్క FCRA ఖాతా ఇప్పుడు తెరవబడింది. దాదాపు రూ.2000 కోట్ల విలువైన విరాళాలు కూడా ఆ ఖాతాలోకి వచ్చినట్లు ఓ అంచనా.
Also Read : అయోధ్య రామమందిరం గురించి ఈ 5 విషయాలు మీకు తెలుసా?