Protem Speaker: ఎంపీలతో ప్రమాణం చేయించే ప్రొటెం స్పీకర్ ను ఎలా ఎంపిక చేస్తారో తెలుసా?

Protem Speaker:  ప్రధానిగా నరేంద్ర మోదీ, మంత్రి మండలి ప్రమాణ స్వీకారం తర్వాత ఇప్పుడు అందరి దృష్టి 18వ లోక్‌సభ ఏర్పాటుపైనే ఉంది. కొత్త లోక్‌సభ ఏర్పడిన తర్వాత, కొత్త ఎంపీలు ఎప్పుడు ప్రమాణ స్వీకారం చేస్తారు? మంత్రిమండలి తో రాష్ట్రపతి ప్రమాణస్వీకారం చేయించారు. మరి ఎంపీలతో  ఎవరు ప్రమాణం చేయిస్తారు? ప్రొటెం స్పీకర్ గా ఎవరిని.. ఎలా ఎంపిక చేస్తారు? ప్రొటెం స్పీకర్ పదవి అంటే ఏమిటి? ఈ పదవిలో ఉన్న వారి బాధ్యతలు ఏమిటో మనం అర్థం చేసుకుందాం.

రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 94లోని రెండవ నిబంధన ప్రకారం, కొత్త లోక్‌సభ మొదటి సమావేశానికి ముందు స్పీకర్ పదవి ఖాళీగా ఉంటుంది.  ఆ పరిస్థితిలో ప్రొటెం స్పీకర్‌గా రాష్ట్రపతి నియమించిన సభ్యుడే స్పీకర్ బాధ్యతలు నిర్వర్తించాల్సి ఉంటుంది. లోక్‌సభ తొలి సమావేశానికి ప్రొటెం స్పీకర్‌ అధ్యక్షత వహిస్తారు.

ప్రొటెం స్పీకర్‌ను ఎలా ఎంపిక చేస్తారు?

Protem Speaker:  కొత్త ప్రభుత్వం ఏర్పాటైన వెంటనే సీనియర్ సభ్యుల జాబితాను రూపొందిస్తారు. ఈ సీనియారిటీ వారి వయస్సు ఆధారంగా ఉండదు. లోక్‌సభతో పాటు రాజ్యసభలో పదవీకాలం ఆధారంగా ఆయన సీనియారిటీని నిర్ణయిస్తారు. ఈ పేర్ల జాబితాను ప్రధానికి అందజేస్తారు. వారు ఒక సభ్యుడిని ప్రొటెం స్పీకర్‌గా గుర్తిస్తారు. ఇది కాకుండా, మరో ముగ్గురు సభ్యులను కూడా ఎంపిక చేస్తారు. ప్రధాని ఆమోదం తర్వాత ఈ పదవులకు ఎన్నికైన సభ్యుల సమ్మతి కూడా తీసుకుంటారు. ఈ పనిని పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి చేస్తారు. దీని తరువాత, ప్రొటెం స్పీకర్ - ఇతర ముగ్గురు సభ్యుల నియామకంపై ఆమోదం కోరుతూ మంత్రి రాష్ట్రపతికి నోట్‌ను సమర్పిస్తారు.  రాష్ట్రపతి ఆమోదం పొందిన తర్వాత ప్రొటెం స్పీకర్‌తో పాటు ముగ్గురు సభ్యులతో ప్రమాణ స్వీకారం చేయించేందుకు సన్నాహాలు ప్రారంభం అవుతాయి. 

ప్రొటెం స్పీకర్ ఎప్పుడు ప్రమాణ స్వీకారం చేస్తారు?
Protem Speaker:  ప్రొటెం స్పీకర్‌తో రాష్ట్రపతి ప్రమాణం చేయిస్తారు. రాష్ట్రపతి భవన్‌లో ఈ ప్రమాణ స్వీకారం జరుగుతుంది.  కార్యక్రమ ఏర్పాట్లు, ప్రజలకు ఆహ్వానాలు పంపే పని రాష్ట్రపతి సెక్రటేరియట్ ద్వారా జరుగుతుంది. ఈ సమయంలో రాష్ట్రపతి భవన్‌లో ఉపరాష్ట్రపతి, ప్రధాని, పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి వంటి ప్రముఖులు ఉంటారు.  సభలోని మిగిలిన ముగ్గురు సభ్యులతో ప్రొటెం స్పీకర్ ప్రమాణం చేయిస్తారు.

లోక్‌సభ సమావేశాలు ఉదయం 11 గంటలకు ప్రారంభమవుతాయి కాబట్టి సాధారణంగా ప్రొటెం స్పీకర్‌ ప్రమాణ స్వీకారం అదే రోజు ఉదయం 9.30 గంటలకు జరుగుతుంది. సాంప్రదాయం ప్రకారం, పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ కార్యదర్శితో పాటు పార్లమెంటరీ వ్యవహారాల మంత్రి, ప్రమాణ స్వీకారానికి అరగంట ముందు నియమించిన ప్రొటెం స్పీకర్ నివాసంలో సమావేశమవుతారు. రాష్ట్రపతి భవన్‌కు చేరుకోవడానికి లోక్‌సభ సెక్రటేరియట్ నుండి కారు ఏర్పాటు చేస్తారు. 

ప్రొటెం స్పీకర్ పని ఏమిటి?
Protem Speaker:  ప్రొటెం స్పీకర్ తాత్కాలిక స్పీకర్.  ఆయన పార్లమెంటు లేదా రాష్ట్ర శాసనసభలలో కార్యకలాపాలను నిర్వహించడానికి పరిమిత కాలానికి నియమించిన వారు.  లోక్‌సభ తొలి సమావేశానికి ఆయన అధ్యక్షత వహిస్తారు. అడ్మినిస్ట్రేషన్‌తో పాటు, కొత్తగా ఎన్నికైన సభ్యులతో ప్రమాణ స్వీకారం చేసే బాధ్యత కూడా ప్రొటెం స్పీకర్‌పై ఉంటుంది. ఈ పనిలో, స్పీకర్ నియమించిన ముగ్గురు సభ్యుల సహాయాన్ని కూడా పొందుతారు. ప్రొటెం స్పీకర్ ఎన్నికలను నిర్వహించడం అలాగే  పార్లమెంట్ స్పీకర్..  డిప్యూటీ స్పీకర్ కోసం ఓటింగ్ జరిపించే బాధ్యత వహిస్తారు. కొత్త స్పీకర్‌ను ఎన్నుకోగానే ప్రొటెం స్పీకర్‌ పదవి ఆగిపోతుంది.