Kashi Temple: కాశీ విశ్వేశ్వర ఆలయ చరిత్ర యుగయుగాల నాటిది. ద్వాదశ జ్యోతిర్లింగాలలో కాశీ విశ్వనాథం ఒకటి. వారణాసి నగరంలో గంగా నది ఒడ్డున ఉన్న కాశీ విశ్వనాథ దేవాలయాన్ని విశ్వేశ్వర్ అని కూడా పిలుస్తారు. విశ్వేశ్వర అనే పదానికి 'విశ్వానికి పాలకుడు' అని అర్థం. ఈ ఆలయం గత కొన్ని వేల సంవత్సరాలుగా వారణాసిలో ఉంది. కాశీ విశ్వనాథ దేవాలయం హిందూ పవిత్ర దేవాలయాలలో ఒకటి. ఈ ఆలయం మొఘల్ పాలకులచే అనేక సార్లు దెబ్బతిన్నది.
విశ్వనాథ ఆలయ చరిత్ర వేల సంవత్సరాల నాటిది. ఈ ఆలయాన్ని 11వ శతాబ్దంలో హరిశ్చంద్ర రాజు పునర్నిర్మించాడని పురాణాలు చెబుతున్నాయి. ఈ ఆలయాన్ని క్రీ.శ.1194లో మహమ్మద్ ఘోరీ కూల్చివేశాడు.ఆ తర్వాత ఈ ఆలయాన్ని మళ్లీ పునర్నిర్మించారు. క్రీ.శ.1447లో జౌన్పూర్ సుల్తాన్ మహమూద్ షా దీనిని మళ్లీ కూల్చివేశాడు. చరిత్ర పుటల్లోకి వెళితే 11వ శతాబ్దం నుంచి 15వ శతాబ్దం వరకు కాశీ ఆలయ నిర్మాణం, ధ్వంసం ఘటనలు కొనసాగుతూనే ఉన్నాయి.1585లో, రాజా తోడెర్మల్ సహాయంతో, పండిట్ నారాయణ భట్ విశ్వనాథ్ ఆలయాన్ని మళ్లీ పునర్నిర్మించాడు. అయితే 1632లో మళ్లీ షాజహాన్ ఆలయాన్ని ధ్వంసం చేయడానికి తన సైన్యాన్ని పంపాడు.ఆ ప్రయత్నం విఫలమైంది. షాజహాన్ కుమారుడు ఔరంగజేబు 1669 ఏప్రిల్ 18న ఆలయాన్ని కూల్చివేశాడు.
ఆ తర్వాత దాదాపు 125 సంవత్సరాల వరకు అక్కడ దేవాలయం లేదు. ప్రస్తుతం ఉన్న బాబా విశ్వనాథ్ ఆలయాన్ని 1780లో మహారాణి అహల్యాబాయి హోల్కర్ నిర్మించారు. అప్పుడు మహారాజా రంజిత్ సింగ్ 1853లో 1000 కిలోల బంగారాన్ని విరాళంగా ఇచ్చాడు. ఆదిశంకరాచార్య, సంత్ ఏకనాథ్, రామకృష్ణ పరమహంస, స్వామి వివేకానంద, మహర్షి దయానంద, గోస్వామి తులసీదాస్ ఈ ఆలయాన్ని సందర్శించారు.ఈ ఆలయం..ముస్లిం స్థలంలో కాకుండా నిర్మించారని చెబుతారు. జ్ఞానవాపి మసీదును మొఘల్ చక్రవర్తి ఔరంగజేబు ఆలయాన్ని పడగొట్టి నిర్మించాడు. దీని వెనుక ప్రముఖ చరిత్రకారుడు డా.విశ్వంభరనాథ్ పాండే రచించిన 'ఇండియన్ కల్చర్, మొఘల్ హెరిటేజ్: ఔరంగజేబ్స్ ఫెర్మాన్' అనే పుస్తకంలో ఒక ఆసక్తికరమైన కథనం ఉంది.
కొన్ని నమ్మకాల ప్రకారం, విశ్వనాథ్ ఆలయం, జ్ఞానవాపి మసీదును 1585లో కొత్త మతం దిన్-ఎ-ఇలాహి కింద అక్బర్ నిర్మించారు. మసీదు, విశ్వనాథ దేవాలయం మధ్య 10 అడుగుల లోతైన బావి ఉంది. దీనిని జ్ఞానవాపి అని పిలుస్తారు. ఈ బావి కారణంగానే మసీదుకు ఆ పేరు వచ్చింది.స్కాంద పురాణం ప్రకారం, శివుడు స్వయంగా తన త్రిశూలంతో లింగాభిషేకం చేసాడు. ఇక్కడ శివుడు తన భార్య పార్వతికి జ్ఞానాన్ని అందించాడు. అందుకే జ్ఞానవాపి లేదా జ్ఞాన బావి అని పేరు. ఈ బావి ఇతిహాసాలు సామాన్య ప్రజల విశ్వాసాలలో పౌరాణిక కాలానికి నేరుగా సంబంధించినవి.
విశ్వనాథ దేవాలయంలోని ప్రధాన శివలింగం 60 సెం.మీ పొడవు , 90 సెం.మీ చుట్టుకొలతతో ఉంటుంది. ప్రధాన ఆలయం చుట్టూ కాల-భైరవ, కార్తికేయ, విష్ణు, గణేశ, పార్వతి శని చిన్న ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఈ ఆలయంలో 3 బంగారు గోపురాలు ఉన్నాయి. వీటిని 1839లో పంజాబ్ మహారాజా రంజిత్ సింగ్ స్థాపించారు.దేవాలయం-మసీదు మధ్య జ్ఞానవాపి బావి అనే బావి ఉంది. స్కాంద పురాణంలో కూడా జ్ఞానవాపి బాగా ప్రస్తావించబడింది. మొఘల్ దండయాత్రలో శివలింగం జ్ఞానవాపి బావిలో దాగి ఉందని చెబుతారు.