Year Ender 2023 : ఏ దేశంలోనైనా న్యాయవ్యవస్థకు కట్టుబడి ఉండాల్సిందే.న్యాయస్థానం తీర్పును శిరసా వహించాల్సిందే. సుప్రీంకోర్టు (Supreme Court) భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం. దాని ప్రధాన విధి చట్టానికి అనుగుణంగా ఉండేలా చూడడం. భారత అత్యున్నత న్యాయస్థానం కూడా 2023లో తన నిర్ణయాల ద్వారా ఈ దిశగా అనేక చారిత్రాత్మక నిర్ణయాల(Historic decisions)ను తీసుకుంది. ఈ ఏడాది కూడా దేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం పలు కీలక నిర్ణయాలు తీసుకుని అందరి దృష్టిని ఆకర్షించింది. ఏడాది పొడవునా అనేక సమస్యలు సుప్రీంకోర్టుకు చేరుకున్నప్పటికీ, అనేక సమస్యలపై ముఖ్యమైన నిర్ణయాలు తీసుకున్నప్పటికీ, ఇక్కడ మనం 5 ముఖ్యమైన నిర్ణయాల గురించి చర్చించుకుందాం. ఇది ప్రతి ఒక్కరి న్యాయాన్ని విశ్వసించడమే కాకుండా భద్రతా భావనను సజీవంగా ఉంచింది. ఇప్పుడు 2023 సంవత్సరం ముగింపు దశకు చేరుకుంటోంది. కాబట్టి, ఈ ఏడాది సర్వోన్నత న్యాయస్థానం తీసుకున్న 5 ప్రధాన నిర్ణయాలేంటో తెలుసుకుందాం.
1. విడాకులకు సంబంధించి నిర్ణయం:
పరస్పర అంగీకారంతో విడాకులు (Decision regarding divorce) తీసుకోవడానికి 6 నెలల వెయిటింగ్ పీరియడ్ అవసరం లేదని కోర్టు తన తీర్పులో పేర్కొంది. భార్యాభర్తలు కలిసి జీవించే అవకాశం లేని సందర్భాల్లో ఆర్టికల్ 142 కింద ఇచ్చిన ప్రత్యేక అధికారాలను ఉపయోగించి తన తరపున విడాకులు తీసుకోవచ్చని కోర్టు పేర్కొంది. భార్యాభర్తలిద్దరూ విడాకులకు అంగీకరించిన సందర్భాల్లో లేదా భార్యాభర్తల్లో ఒకరు విడాకులకు అంగీకరించనప్పటికీ, సుప్రీంకోర్టు విడాకులను ఆదేశించవచ్చు. ఈ నిర్ణయం విడాకుల కోసం 6 నెలలు వేచి ఉండాల్సిన అవసరం లేదని స్పష్టంగా అర్థం.
2. సెక్షన్ 370 తొలగింపుపై సుప్రీంకోర్టు ముద్ర:
జమ్మూ, కాశ్మీర్ నుండి ఆర్టికల్ 370ని (Supreme Court stamp on removal of Section 370) తొలగించాలనే కేంద్ర ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని ధృవీకరించడం 2023లో సుప్రీంకోర్టు తీసుకున్న ముఖ్యమైన నిర్ణయాలలో ఒకటి. భారత్లో విలీనమైన తర్వాత అంతర్గత సార్వభౌమాధికారం జమ్మూ కాశ్మీర్కు లేదని సీజేఐ డీవై చంద్రచూడ్ తన తీర్పులో పేర్కొన్నారు. ఆర్టికల్ 370 తాత్కాలిక నిబంధన. అయితే, జమ్మూ కాశ్మీర్కు రాష్ట్ర హోదాను పునరుద్ధరించాలని, సెప్టెంబర్ 30, 2024లోగా ఎన్నికలు నిర్వహించాలని సుప్రీంకోర్టు కోరింది.
3. స్వలింగ సంపర్కుల వివాహంపై నిర్ణయం:
స్వలింగ సంపర్కుల వివాహానికి (Decision on same-sex marriage) సంబంధించి అక్టోబర్ 17న కోర్టు కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. అలాంటి జంటలకు చట్టబద్ధత ఇవ్వడానికి కోర్టు నిరాకరించింది. ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ నేతృత్వంలోని 5 న్యాయమూర్తులతో కూడిన ధర్మాసనం ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది. ధర్మాసనం 3-2 మెజారిటీతో తీర్పు వెలువరించింది. ఈ సమయంలో, స్వలింగ సంపర్కుల వివాహాలపై చట్టాలు చేసే హక్కు పార్లమెంటుకు మాత్రమే ఉందని సుప్రీంకోర్టు స్పష్టంగా చెప్పింది. ప్రధాన న్యాయమూర్తి డివై చంద్రచూడ్ ఈ నిర్ణయాన్ని చదివారు.
4. అదానీ-హిండెన్బర్గ్ కేసులో కమిటీ ఏర్పాటు:
అదానీ-హిండెన్బర్గ్ (Committee in the case)కేసు దేశవ్యాప్తంగా సంచలనం సృష్టించింది. అదానీ గ్రూప్ కంపెనీలపై హిండెన్బర్గ్ రీసెర్చ్ నివేదిక లేవనెత్తిన ప్రశ్నలపై మార్చి 2న సుప్రీంకోర్టు నిపుణుల కమిటీని ఏర్పాటు చేసింది. ఈ కమిటీలో సుప్రీంకోర్టు మాజీ న్యాయమూర్తి జస్టిస్ ఏఎం సప్రే నేతృత్వంలో ఆరుగురు సభ్యులు ఉన్నారు. 2 నెలల్లోగా స్టేటస్ రిపోర్టు ఇవ్వాలని సెబీని సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది. ఇన్వెస్టర్ల ప్రయోజనాలను పరిరక్షించేందుకు రెగ్యులేటరీ మెకానిజంకు సంబంధించిన కమిటీని ఏర్పాటు చేయడంతోపాటు హిండెన్బర్గ్ నివేదికకు సంబంధించిన పిటిషన్లను సుప్రీంకోర్టు ఆ సమయంలో విచారిస్తోంది.
5. డీమోనిటైజేషన్ నిర్ణయంపై సుప్రీంకోర్టు:
2016లో రూ.500, రూ.1000 నోట్ల రద్దు నిర్ణయం చెల్లుబాటును (Demonetization decision) సవాల్ చేస్తూ దాఖలైన పలు పిటిషన్లపై సుప్రీంకోర్టు 2023లో తీర్పు వెలువరించనుంది. ప్రభుత్వ నిర్ణయాన్ని కోర్టు కూడా సమర్థించడం విశేషం. దీనికి సంబంధించి దాఖలైన అన్ని పిటిషన్లను తిరస్కరించారు.
ఇది కూడాచదవండి: రేపటి నుంచే నాంపల్లి నుమాయిష్ ఎగ్జిబిషన్..టికెట్ ధర, సమయం పూర్తి వివరాలివే..!!