జ్ఞానవాపి వివాదంలో ముస్లిం సంస్థలకు చుక్కెదురైంది. జ్ఞానవాపి వివాదంలో అలహాబాద్ హైకోర్టు కీలక ఆదేశాలు ఇచ్చింది. ASI సర్వేకు వ్యతిరేకంగా వేసిన పిటిషన్లను కొట్టివేసింది. మొత్తం ఐదు పిటిషన్లను కొట్టివేసింది. అలహాబాద్ ఇచ్చిన ఆదేశాలపై ముస్లిం సంస్థలు సుప్రీం కోర్టుకు వెళ్లే ఛాన్స్ ఉన్నట్లు సమాచారం. సున్నీ సెంట్రల్ వక్ఫ్ బోర్డు, అంజుమన్ ఇంతేజామియా మసీదు కమిటీ వేసిన పిటిషన్లను న్యాయమూర్తి జస్టిస్ రోహిత్ రంజన్ అగర్వాల్ ధర్మాసనం తిరస్కరించింది. ఈ వ్యాజ్యం దేశంలోని రెండు ప్రధాన వర్గాలను ప్రభావితం చేస్తుందని కోర్టు అభిప్రాయపడింది. ఈ కేసును ఆరు నెలల్లోగా తేల్చాలని వారణాసి జిల్లా ట్రయల్ కోర్టును ఆదేశిస్తున్నామని హైకోర్టు పేర్కొంది.

BREAKING | [Gyanvapi-Kashi Title Dispute Cases] #AllahabadHighCourt rules that civil suits filed by Hindu Worshippers and deity inter alia seeking restoration of temple at the Mosque premises ARE NOT BARRED by the Places of Worship Act.

Masjid Committees challenge REJECTED. pic.twitter.com/pSn7AyRj69

— Live Law (@LiveLawIndia) December 19, 2023

జ్ఞానవాపి కేసు.. అసలు ఏంజరిగింది?

కాశీ విశ్వనాథ్ జ్ఞానవాపిపై 1991లో వారణాసి కోర్టులో మొదటి కేసు దాఖలైంది. జ్ఞానవాపి కాంప్లెక్స్‌లో పూజలకు అనుమతి ఇవ్వాలని పిటిషన్‌లో కోరారు. సోమనాథ్ వ్యాస్, రామరంగ్ శర్మ మరియు హరిహర్ పాండేలు పురాతన విగ్రహం స్వీయ-శైలి లార్డ్ విశ్వేశ్వర్ తరపున వాదిదారులుగా ఉన్నారు. కేసు నమోదైన కొన్ని నెలల తర్వాత, సెప్టెంబర్ 1991లో, కేంద్ర ప్రభుత్వం ప్రార్థనా స్థలాల చట్టాన్ని రూపొందించింది. 1947 ఆగస్టు 15కి ముందు ఉనికిలోకి వచ్చిన ఏ మతానికి చెందిన ప్రార్థనా స్థలాన్ని ఇతర మతాల ప్రార్థనా స్థలంగా మార్చకూడదని ఈ చట్టం చెబుతోంది. ఎవరైనా ఇలా చేయడానికి ప్రయత్నిస్తే, అతనికి ఒక సంవత్సరం నుండి మూడు సంవత్సరాల వరకు జైలు శిక్ష మరియు జరిమానా విధించబడుతుంది.

ఆ సమయంలో అయోధ్య కేసు కోర్టులో ఉంది, అందుకే ఈ చట్టం నుండి దూరంగా ఉంచబడింది. కానీ జ్ఞానవాపి కేసులో, మసీదు కమిటీ ఈ చట్టాన్ని ఉదహరిస్తూ హైకోర్టులో పిటిషన్‌ను సవాలు చేసింది. 1993లో అలహాబాద్ హైకోర్టు స్టే విధిస్తూ యథాతథ స్థితిని కొనసాగించాలని ఆదేశించింది. ఏ కేసులోనైనా స్టే ఆర్డర్ చెల్లుబాటు ఆరు నెలలు మాత్రమే ఉంటుందని 2018లో సుప్రీంకోర్టు ఆదేశించింది.

కోర్టు ఆదేశాల తరువాత, 2019లో ఈ కేసుపై వారణాసి కోర్టులో మళ్లీ విచారణ ప్రారంభమైంది. 2021లో, వారణాసిలోని సివిల్ జడ్జి సీనియర్ డివిజన్ ఫాస్ట్ ట్రాక్ కోర్ట్ జ్ఞాన్వాపి మసీదు యొక్క పురావస్తు సర్వేను ఆమోదించింది. ఈ క్రమంలో, ఒక కమిషన్‌ను నియమించి, మే 6, 7 తేదీల్లో ఇరువర్గాల సమక్షంలో శృంగార్ గౌరీని వీడియోగ్రాఫ్ చేయాలని ఈ కమిషన్ ఆదేశించింది. మే 10 నాటికి దీనికి సంబంధించి పూర్తి సమాచారాన్ని కోర్టు కోరింది.

మే 6వ తేదీన తొలిరోజు మాత్రమే సర్వే నిర్వహించగా, మే 7వ తేదీన ముస్లింల నుంచి వ్యతిరేకత మొదలైంది. విషయం కోర్టుకు చేరింది. ముస్లిం పక్షం పిటిషన్‌పై మే 12న విచారణ జరిగింది. కమిషనర్‌ను మార్చాలన్న డిమాండ్‌ను తోసిపుచ్చిన కోర్టు.. మే 17లోగా సర్వే పనులు పూర్తి చేసి నివేదిక సమర్పించాలని ఆదేశించింది. ఎక్కడ తాళాలు వేసినా తాళాలు పగలగొట్టాలని కోర్టు పేర్కొంది. ఎవరైనా అడ్డంకులు సృష్టించేందుకు ప్రయత్నిస్తే చట్టపరమైన చర్యలు తీసుకోవాలని, అయితే సర్వే పనులు ఎట్టిపరిస్థితుల్లోనూ పూర్తి చేయాలన్నారు.

మే 14న ముస్లిం పక్షం పిటిషన్‌ను తక్షణమే విచారించేందుకు సుప్రీంకోర్టు నిరాకరించింది. జ్ఞాన్వాపి మసీదులో సర్వేను నిషేధించాలని పిటిషన్‌లో డిమాండ్ చేశారు. యథాతథ స్థితిని కొనసాగించడానికి నిరాకరించిన సుప్రీంకోర్టు, పేపర్లు చూడకుండా ఉత్తర్వులు జారీ చేయలేమని చెప్పింది. ఇప్పుడు ఈ కేసు మే 17న విచారణకు రానుంది. మే 14వ తేదీ నుంచి జ్ఞానవాపి సర్వే పనులు మళ్లీ ప్రారంభమయ్యాయి. బావి వరకు మూసి ఉన్న గదులన్నీ పరిశీలించారు. ఈ మొత్తం ప్రక్రియ యొక్క వీడియో మరియు ఫోటోగ్రఫీ కూడా జరిగింది.

మే 16న సర్వే పనులు పూర్తయ్యాయి. బావిలో బాబా దొరికారని హిందూ పక్షం పేర్కొంది. ఇది కాకుండా, ఇది హిందూ సైట్ అని అనేక ఆధారాలు కనుగొనబడ్డాయి. అదే సమయంలో ముస్లింల పక్షం మాత్రం సర్వేలో ఏమీ కనిపించలేదన్నారు. హిందూ పక్షం తన శాస్త్రీయ సర్వేను డిమాండ్ చేసింది. దీన్ని ముస్లిం వర్గం వ్యతిరేకించింది. జూలై 21, 2023న, జిల్లా కోర్టు హిందూ పక్షం యొక్క డిమాండ్‌ను ఆమోదించింది మరియు జ్ఞానవాపి కాంప్లెక్స్‌ను శాస్త్రీయంగా సర్వే చేయాలని ఆదేశించింది. దీంతో ఈ వ్యవహారం సుప్రీంకోర్టుకు చేరగా, హైకోర్టుకు వెళ్లాలని కోర్టు కోరింది. ఈ కేసులో 2023 ఆగస్టు 3న జ్ఞానవాపి మసీదు సముదాయాన్ని సర్వే చేసేందుకు అలహాబాద్ హైకోర్టు అనుమతి ఇచ్చింది.